Deze rubriek vertelt de verhalen van artsen die buiten hun comfortzone zijn gestapt door iets te doen wat zij ontzettend spannend vonden, maar juist daarom zo belangrijk om door te zetten. Denk hierbij aan een carrière switch, werk naast het dokterschap, maar ook de eerste keer een (nacht)dienst draaien of een ingreep doen. Hopelijk geven deze verhalen jou dat zetje om een sprong in het diepe te wagen of juist dat ene dat zo spannend is te doen.
Bas is anesthesioloog in opleiding, maar werkte hiervoor op verschillende afdelingen waaronder de intensive care (IC). Je moet sterk in je schoenen staan om als zorgmedewerker op de IC te kunnen werken vanwege de ernstig zieke mensen die je daar behandelt. Bas vertelt over een bijzondere ervaring op de IC die hem lang zal bijblijven.
Bas: ‘Tijdens de ochtendoverdracht hoorde ik dat er een man was opgenomen na een reanimatie. Ik schrok, want ik herkende direct de naam en de plek waar het gebeurd was: het was de vader van een goede vriend van mij. Hij was op mijn afdeling opgenomen. Toen we uit de overdracht kwamen, zag ik mijn vriend op de gang staan. We hadden elkaar al een tijd niet meer gezien vanwege de coronapandemie en ik twijfelde of ik hem zou aanspreken aangezien het een gekke situatie was. Ik ben toch naar hem toegelopen, ik kon het feit dat zijn vader op mijn afdeling lag niet negeren. Het gesprek dat ik met hem had verraste me. Ik zie mezelf als een anios, werkend op een specialistische afdeling en bewust van alles wat ik (nog) niet kan. Mijn vriend zag mij als een bekend gezicht tussen al het onbekende, het gaf hem rust.
Thuis merkte ik dat ik meerdere keren aan de situatie moest denken. Dat voelde voor mij niet goed, omdat ik dit bij andere patiënten nog nooit op deze manier heb gehad. Om deze reden heb ik de zorg voor de patiënt overgedragen aan een collega nadat ik kort met mijn collega’s sprak over het feit dat ik de patiënt persoonlijk kende. Zij stelden diepgaandere vragen, maar dat hoefde niet voor mij. Ik had thuis al kunnen spreken over de situatie en mijn emoties daarbij. Toch ben ik ben dankbaar dat mijn collega’s hier aandacht voor hadden, want het is mogelijk dat ik deze steun in andere situaties wel nodig zou hebben.
Tijdens het gesprek dat ik met mijn vriend voerde, vroeg hij mij om zo goed mogelijk op zijn vader te passen. Ik vond het bijzonder dat hij dit zo persoonlijk aan mij vroeg. Dit zette me aan het denken: ik realiseer me dat het niet alleen gaat om ziek zijn en weer beter worden. De angst van mensen gaat niet alleen over genezen, maar ook of er goed voor iemand wordt gezorgd. Als beginnend arts ben ik met name bezig met het maken van een goed behandelplan en heb ik korte contactmomenten met patiënten en hun familie, dat past bij cure. Verpleegkundigen hebben vaak langere contactmomenten met patiënten en zijn meer gericht op care. Deze situatie heeft me bewuster gemaakt dat ik een dokter wil zijn die ruimte wil hebben voor goede zorg en het (laten) zien van emoties. Naast mijn taak als ‘geneeskundige’ ben ik als arts ook mens. Ik moet soms proberen om meer persoonlijk aan te sluiten bij de situatie van mensen wat je niet uit de boeken leert, maar wat je moet ondervinden.
‘Vergeet niet dat je ook gewoon mens bent’
– Bas
Gelukkig kon de patiënt met ontslag naar huis. Ik heb getwijfeld of en wanneer ik contact met mijn vriend moest zoeken, ik vroeg me namelijk regelmatig af hoe het met zijn vader zou gaan, maar ook hoe het met hemzelf en de rest van de familie ging. Tijdens een IC-opname komt er veel op iemand en diens familie af, houden ze alles wel vol thuis? Uiteindelijk heb ik contact gezocht met mijn vriend en hebben we over de situatie gesproken: dat was voor mij erg prettig. We vonden beiden dat het best gek was om in zo’n situatie een bekend iemand te zien. Hij vroeg me dan ook hoe ik het ervaren had en hoe het nu met mij ging; dat vond ik erg waardevol, vooral omdat ik die vraag helemaal niet had verwacht toen ik het gesprek aanging. We hebben onze ervaringen met elkaar gedeeld en echt naar elkaar geluisterd. Dat gaf me troost. In de periode hierna dacht ik regelmatig aan de leuke momenten die ik met mijn vriend en zijn familie heb beleefd, al kwam daar soms wel een verdrietig gevoel bij.
Het grootste leermoment van dit alles is het feit dat het elke arts of zorgverlener kan overkomen: je moet iemand behandelen die je kent. Zowel bij beginnende als ervaren artsen. Ik heb zelf ervaren dat het bespreekbaar maken van de bijzondere situatie de afstand kan verkleinen. Belangrijk hierbij vind ik om aan mensen te vragen wat zij van de mogelijk beginnende behandelrelatie vinden, dat maakt je zelfs een goede dokter in mijn ogen. Het kan dan voor beiden partijen verlichting geven, je hoeft dan niet te gissen als arts wat jouw bekende patiënt van de situatie vindt. Neem hier de tijd voor, het is een gekke situatie. Blijf open voor de gevoelens van de ander, want die kunnen soms anders zijn dan je zelf denkt, maar heb er ook vrede mee als je niet de juiste persoon voor dat moment bent. Er is vaak een andere manier of een collega die je wil helpen. Het is niet makkelijk en het kan veel energie kosten, omdat je dichterbij diegene staat. Het kan moeilijk zijn om je op het juiste moment kwetsbaar op te stellen, op medisch en persoonlijk vlak. Ben eerlijk over je eigen gevoelens, kom dichter bij je patiënten en vergeet niet dat je ook gewoon een mens bent.’