Tag: in gesprek met

Geplaatst op

Blog 22; in gesprek met een sportarts

Deze week een blog over een specialisme dat zeker niet mag ontbreken op mijn website: sportgeneeskunde! Ik ga in gesprek met dokter Donna Blokland.
Wist je dat..?

  • Een sportarts er zeker niet alleen is voor topsporters! We zijn er voor iedereen die beweegt/sport of dat wil gaan doen en hier klachten bij ervaart.
    “Sportgeneeskunde is het medisch specialisme dat zich richt op het bevorderen, waarborgen en herstellen van de gezondheid van mensen die (willen gaan) sporten en/of bewegen. Ook richt het zich op het door sport en/of bewegen bevorderen en herstellen van de gezondheid van mensen met chronische aandoeningen. Bij beide facetten wordt uitdrukkelijk rekening gehouden met de specifieke belasting en belastbaarheid.”
    (Beroepsprofiel Sportarts, 2012)
  • Er in Nederland op dit moment 138 sportartsen, 37 aios Sportgeneeskunde en 25 sportartsen niet praktiserend zijn. *
    (*Disclosure: deze cijfer zijn gebaseerd op degenen die lid zijn van de Vereniging voor Sportgeneeskunde. Enkele sportartsen zijn dat niet, dus het werkelijke aantal ligt iets hoger).

Sportgeneeskunde mag natuurlijk niet ontbreken op mijn website! Waarom ben jij sportarts geworden?
De afwisseling binnen het vak sprak me erg aan. Enerzijds zie je patiënten/sporters met blessures, waarbij je je kennis van het bewegingsapparaat kunt inzetten. Als sportarts hou je je ook bezig met de inspanningsfysiologie; wat doen hart, longen en spieren bij inspanning, en waar zit een eventuele beperking? Tot slot doen veel sportartsen ook sportmedische begeleiding, waarbij je de medische begeleiding van bijvoorbeeld een voetbalteam verzorgt. In al deze diverse werkzaamheden neem je als sportarts altijd de balans tussen belasting en belastbaarheid mee. Verder is de patiëntenpopulatie erg gevarieerd: van beginnend (amateur) sporter tot topsporter, maar ook bijvoorbeeld hart- of oncologie revalidatie patiënten. Tot slot vind ik het ook gewoon erg leuk om met sport bezig te zijn, of dit nou privé of op werk is.

Donna Blokland, sportarts en teamarts KNVB Jong OranjeLeeuwinnen

Was het een lastige keuze of wist je direct wat je wilde?
Gedurende het tweede jaar van mijn geneeskunde opleiding kwam ik door een keuzeblok Revalidatie & Sport voor het eerst in aanraking met de sportgeneeskunde. Mijn interesse was direct gewekt, maar ik had zeker mijn keuze nog niet gemaakt. Eerlijk gezegd vond ik heel veel vakgebieden leuk; huisartsgeneeskunde, cardiologie, kindergeneeskunde, …. Pas bij de invulling van mijn laatste jaar van geneeskunde ben ik echt de richting van sportgeneeskunde opgegaan.

Toen je je keuze gemaakt had, kwam je toen gemakkelijk in opleiding?
Ik heb erg veel geluk gehad qua timing. De plek waar ik in opleiding ben gekomen (regio Utrecht) wilde het jaar van mijn sollicitatie iemand kiezen waarvan ze wisten dat diegene het vak echt leuk vond en goed in de groep zou passen. Ik had inmiddels een aantal co-schappen en een wetenschapsstage daar gedaan en ik paste blijkbaar goed in dat plaatje. Ik heb dus veel geluk gehad en ben in één keer aangenomen in mijn voorkeursregio.

‘Ik had zeker mijn keuze nog niet gemaakt, eerlijk gezegd vond ik heel veel vakgebieden leuk!’

Hoe ziet de sollicitatieprocedure eruit en waar kan je allemaal solliciteren?
De sollicitaties worden landelijk gecoördineerd via het opleidingsinstituut, de SBOS (Stichting Beroepsopleiding tot Sportarts). Er zijn op dit moment 10 opleidingsregio’s, waarvan er per jaar 7 een opleidingsplek hebben. Je solliciteert landelijk, waarbij je je voorkeursregio’s kunt aangeven en eventueel opleidingsregio’s kunt uitsluiten. Vervolgens word je (hopelijk) uitgenodigd voor een gesprek bij één of meerdere regio’s. Na de gesprekken wordt geprobeerd om de voorkeuren van de opleidingregio’s en de kandidaten zo veel mogelijk op elkaar af te stemmen.

En hoe ziet de opleiding er vervolgens dan uit? Hoe lang duurt de opleiding?
De opleiding duurt 4 jaar. Ik heb nog het oude curriculum gevolgd, waarbij je begon met 9 maanden cardiologie en vervolgens 3 maanden longgeneeskunde. Het tweede jaar bestond uit een heel jaar orthopedie. Het derde en vierde jaar bestond uit 1,5 jaar sportgeneeskunde en (vaak verspreid) 3 maanden huisartsgeneeskunde en 3 maanden wetenschapstage.
In het nieuwe curriculum begin je gelijk met 3 maanden sportgeneeskunde, wat denk ik een goede verandering is! Verder is de orthopedie stage verkort naar 9 maanden.

Hoe zijn jouw dagen als sportarts eruit?
Als sportarts draai je in principe alleen spreekuren, je hebt geen afdeling of diensten (tenzij je sportmedische begeleiding doet, zie de vraag over diensten). Je doet deze spreekuren in een ziekenhuis of in een sportmedische instelling.
Op een spreekuur zie je patiënten met blessures, zoals patellofemoraal pijn syndroom, patellapeestendinopathie, schouder impingement etc.
Verder doe je ook regelmatig sportmedische onderzoeken, altijd bestaande uit anamnese en lichamelijk onderzoek, en afhankelijk van de indicatie uitgebreid met bijvoorbeeld ECG, spirometrie en inspanningstesten op de fiets- of loopband. De indicaties voor deze sportmedische onderzoeken zijn erg divers. Soms is er sprake van inspanningsgerelateerde klachten zoals dyspnoe, pijn op de borst of conditieverlies. Het kan ook in het kader van bijvoorbeeld hart- of oncologierevalidatie zijn, of begeleiding bij long-COVID patiënten. Een andere groep mensen zijn diegenen die op eigen initiatief komen, bijvoorbeeld omdat ze hun drempels willen weten of omdat een sportmedisch onderzoek verplicht is (zoals bij topsporters, maar ook voor bepaalde opleidingen).
Tot slot zijn veel sportartsen betrokken bij sportmedische begeleiding. Dit kan bij bijvoorbeeld een sportbond, club of evenement zijn. Zelf ben ik teamarts van de KNVB Jong OranjeLeeuwinnen. Hierbij ben ik, samen met de fysiotherapeut, verantwoordelijk voor alle sportmedische zaken. Denk hierbij aan o.a. blessure management, bewaken van belasting/belastbaarheid en voeding/hydratie. En natuurlijk de afgelopen tijd alles rondom COVID-19. Ik zeg gekscherend wel eens dat ik tegenwoordig meer COVID-19 dokter ben dan teamarts…
 
Wat vind je het allerleukst aan jouw baan? En wat het lastigst?  
Het allerleukste vind ik de vaak erg gemotiveerde patiënten populatie. Je moet hen over het algemeen eerder afremmen dan motiveren. Het lastige vind ik soms dat toch veel mensen (ook collega artsen) nog niet precies weten wat je als sportarts nou doet. Aan ons de taak om dit te veranderen!

Draai je ook diensten? En hoe zien die diensten eruit?
Nee, in principe niet. Maar als ik met de Jong OranjeLeeuwinnen weg ben op activiteit, dan ben je wel 24/7 beschikbaar. Dus dat zou je als dienst kunnen zien, maar het voelt heel anders dan de diensten die ik in het ziekenhuis heb gedraaid.

‘Het allerleukste aan mijn baan is de gemotiveerde patiëntenpopulatie!’

Hoe veel administratie heb jij? Is dat net zoveel als in het ziekenhuis?
Ik denk dat het niet zoveel verschilt met de spreekuren van andere specialisten in het ziekenhuis. Voor elke patiënt op je spreekuur heb je natuurlijk de gebruikelijke administratie: voorbereiding, statusvoering en brief naar de huisarts. Een inspanningstest uitwerken kan soms bij afwijkingen nog wel eens wat meer tijd in beslag nemen. Ook tijdens teambegeleiding houden we van de blessures en ziektes administratie bij.

Heb je tips voor (jonge) dokters die twijfelen over hun opleidingskeuze?
Zelf heb ik ooit tijdens een co-schap de tip gekregen om te kiezen voor het specialisme waarvan je de routine het minst vervelend vindt. Dat klinkt misschien wat negatief, maar ik vond het eigenlijk wel een mooie tip. Elk specialisme heeft natuurlijk dingen die je veel ziet en doet, dat wil je liever niet al na een jaar zat zijn.
Luister verder goed naar je gevoel en ontdek waar je je thuis voelt. Durf te twijfelen en rond te kijken. En durf ook buiten de ziekenhuismuren te kijken! Daar zijn ook nog zoveel mooie mogelijkheden: sociale geneeskunde, militaire geneeskunde, bestuurs- en advies functies etc.
 

Geplaatst op

Blog 21; in gesprek met een specialist ouderengeneeskunde

Deze week ga ik in gesprek met dokter Marina Goorts, specialist ouderengeneeskunde in opleiding.
Wist je dat..?
– Een specialist ouderengeneeskunde niet hetzelfde is als een geriater?
– Een specialist ouderengeneeskunde vaak werkzaam is in een verpleeghuis, vroeger werd dit dan ook verpleeghuisarts genoemd?

Wat leuk dat je iets willen vertellen over jouw werk! Vertel eens, hoe zien jouw dagen eruit als specialist ouderengeneeskunde (SOG) in opleiding?
 Ik volg de opleiding parttime, dat wil zeggen 3 dagen in het verpleeghuis en 1 dag in de schoolbanken in Nijmegen. Mijn werkweek bestaat uit visites van mijn eigen afdelingen, maar daarnaast heb ik veel vrije ruimte om zelf in te delen. Tijdens de visites neem ik door hoe het met de patiënten gaat en besteed ik aandacht aan preventie, om te zorgen dat patiënten zo min mogelijk naar het ziekenhuis hoeven. Ik stel hun medicatie voor suikerziekte in, houd hun hartfalen onder controle en kijk naar secundaire preventie voor beroertes. Naast mijn vaste afspraken ben ik flexibel om ruimte te maken om een Parkinson patiënt uitgebreid te onderzoeken of een moeilijk familie gesprek van een terminale patiënt te voeren. Tussendoor krijg ik telefoontjes met onverwachte dingen zoals een patiënt die is gevallen met een hechtwond of verdenking op een gebroken heup of bijvoorbeeld een plotselinge wegraking. Een verpleegkundige trieert tussen spoed en geen spoed, wat kan wachten komt op de wekelijkse visite, wat niet kan wachten ga ik direct naar toe. Daarbij werk ik vrij zelfstandig. Ik krijg altijd supervisie van een vaste specialist ouderengeneeskunde. Juist die afwisseling en de flexibele agenda is iets wat mij enorm aanspreekt! Als AIOS (Arts In Opleiding tot Specialist red.) heb ik een keer per week een leergesprek van een uur met mijn opleider waarin ik mijn leerpunten van die week en leerdoelen voor de toekomst bespreek. Het is confronterend omdat er een vergrootglas over je eigen handelen gelegd wordt, maar ook erg leerzaam om hier juist inzicht in te krijgen waardoor je enorm kan groeien.

Marina, specialist ouderengeneeskunde in opleiding

Waarom heb je gekozen voor SOG, was het een lastige keuze?
Ik vond het een hele moeilijke keuze! Sterker nog, tijdens de geneeskunde opleiding en mijn eerste jaren als ANIOS (Arts Niet In Opleiding tot Specialist red.) had ik het verpleeghuis nooit als optie overwogen. Het verpleeghuis had een suf imago en ik dacht dat mijn toekomst in het ziekenhuis lag, maar wist nog niet waar. Daarom heb ik er voor gekozen om na mijn afstuderen op de spoedeisende hulp te gaan werken, zodat ik van verschillende specialismen patiënten kon zien. Ik had daarbij de hoop dat ik na een jaar werken wel een beter idee zou hebben in welk specialisme mijn interesse zou liggen, maar helaas. Ik vond alles leuk, maar geen specialisme sprong er echt uit. Ik kon daarna de overstap maken naar de Intensive Care (IC) van een groot perifeer ziekenhuis, waar ik ook een jaar met veel plezier gewerkt heb. Maar ook daar kwam ik er achter dat ik nog iets miste. Ik vond acute zorg erg leuk, maar merkte dat ik juist ook veel energie haalde uit een praatje maken met patiënten als ze weer wakker werden na sedatie. Die praatjes waren altijd maar kort, want stabiele patiënten verlaten de IC weer snel. Ik vond het dan toch altijd jammer dat ik daarna niet meer zag hoe het verder met die mensen afliep. Na wikken en wegen en gesprekken met specialisten dacht ik dat wellicht de eerstelijnszorg toch meer bij mij paste. Vooral het langdurige patiëntencontact vind ik toch erg belangrijk, en daarom overwoog ik om huisarts te worden. Om de overgang van de IC naar de huisartsenpraktijk wat geleidelijker te laten verlopen, koos ik ervoor om eerst een jaar in het verpleeghuis te gaan werken voordat ik zou solliciteren voor de huisartsenopleiding.
Die overgang was enorm! Ik vond het in het begin echt moeilijk om te aarden in het verpleeghuis, omdat werkelijk alles anders is dan op de IC en heb zelfs even getwijfeld om te stoppen. Uiteindelijk heb ik bij de specialist ouderengeneeskunde aangeven waar ik tegenaan liep. Zij heeft met mij meegedacht en gekeken naar oplossingen die echt bij mij paste, dat was ik niet gewend vanuit het ziekenhuis. In het verpleeghuis word je echt gewaardeerd als persoon. Dat is de kracht van het verpleeghuis en maakt dat ik hier nog steeds werkzaam ben! Zo ben ik uiteindelijk geswitcht van de chronische zorg naar de revalidatie afdeling (GRZ), waar ik eerder nog niet bekend mee was. Het is het tussenstation tussen het ziekenhuis en thuis, waar mensen hard werken om te herstellen naar hun oude niveau. Vooral het werken naar een doel en potentieel ontslag naar huis vond ik erg leuk! Revalidatie heeft wel twee kanten en soms overlijden mensen, maar daardoor heb ik wel ingezien dat het soms ook heel mooi kan zijn als iemand accepteert dat hij of zij niet meer beter wordt. Ik kan ook juist heel veel voldoening halen uit het begeleiden van die laatste fase tot overlijden. Dat klinkt misschien vreemd, en dat was ik vanuit het ziekenhuis ook nooit gewend, maar dit heeft voor mij mijn ogen geopend. Je behandelt in het verpleeghuis niet alleen een ziekte, je behandelt een persoon. Juist de langdurige band die je met mensen opbouwt geeft mij veel voldoening. Soms moet je creatief zijn om te zoeken naar oplossingen. Binnen het verpleeghuis heb je daarin verrassend veel mogelijkheden en dat is juist iets wat mij erg aanspreekt. En zo ben ik dus blijven plakken in het verpleeghuis, die sollicitatie voor de huisartsenopleiding is er nooit meer gekomen.

‘Ik vond het een hele moeilijke keuze, ik heb zelfs overwogen om te stoppen!’

Hoe ziet de sollicitatie procedure voor een opleidingsplek SOG eruit?
Je schrijft een sollicitatie brief en er is een interview met de opleidingscommissie. Bij mij was het interview digitaal, dat zal wellicht voorlopig nog wel even zo blijven. Officieel wijst de universiteit je daarna een opleidingsplaats toe, maar in de praktijk is het ook mogelijk om zelf een plekje te vinden bij een verpleeghuis welke ook opleidingsplaatsen biedt.

En hoe ziet de opleiding er vervolgens dan uit?
De opleiding duurt 3 jaar. Het eerste en derde jaar zijn stages in het verpleeghuis, op de psychogeriatrie (PG)-afdeling, somatische afdeling en geriatrische revalidatie (GRZ). Het tweede jaar bestaat uit 6 maanden GGZ stage en 6 maanden ziekenhuis (afhankelijk van je eerdere werkervaring bijvoorbeeld neurologie, interne geneeskunde of geriatrie etc). Met eerdere werkervaring kun je soms korting voor de opleidingsduur krijgen.

‘De kracht van het verpleeghuis is dat ze echt kijken naar wat bij jou past. Het is afwisselend en je krijgt echt een band met je patiënten.’

Is het lastig om een opleidingsplek te bemachtigen. Wat zijn de criteria?
Met een goede motivatie en wat werkervaring heb je een redelijk goede kans om in opleiding te komen. Er wordt echt gekeken naar jouw kwaliteiten als persoon en of dat zou passen bij de doelgroep. En natuurlijk of je kunt samenwerken in multidisciplinaire teams, want dat doe je namelijk erg veel als specialist ouderengeneeskunde!

Wat vind je het allerleukst aan jouw baan? En wat het lastigst?  
Het leukste aan mijn baan vind ik het contact met mijn cliënten en nauwe samenwerking met collega’s. De cliënten op de chronische afdeling wonen in het verpleeghuis dus daarmee bouw je een goede band op. Sommigen zie je wekelijks, anderen wat minder. Juist het delen van kleine persoonlijke dingen vind ik erg leuk. En met collega’s werk je samen in een nauw multidisciplinair team. Naast je collega artsen heb je korte lijntjes met o.a. de fyiso-, ergo- en logopedie. We lopen geregeld bij elkaar binnen en is dit meestal erg gezellig.
Wat ik soms wel moeilijk vind, is het overlijden van mensen waar je een goede band mee opgebouwd hebt. In het ziekenhuis was een overlijden altijd vrij afstandelijk, meer een formaliteit. Omdat je in het verpleeghuis mensen beter kent, ben je hier automatisch ook nauwer bij betrokken. Maar als mensen vrede kunnen hebben met het overlijden en je kunt hen en hun familie hier goed begeleiden, kan ik hier juist ook veel voldoening uit halen.

Draai je ook diensten? En hoe zien die diensten eruit?
Ja zeker, diensten horen er bij. Het zijn altijd bereikbaarheidsdiensten, dus je bent in principe gewoon thuis en je telefoon staat aan. Ik heb meestal 1 dienst per week naast je reguliere werk, dit kan een avonddienst of dagdeel in het weekend zijn. Je kunt gebeld worden over te hoge glucoses of valincidenten, maar ook over een acuut benauwde patiënt of verdenking op een beroerte. Afhankelijk van je inschatting, geef je telefonisch advies of rijd je visite. Daarbij wordt verwacht dat je bij acute dingen binnen 30 minuten aanwezig kunt zijn.  Je hebt daarbij altijd een specialist ouderengeneeskunde als achterwacht, die je ondersteunt bij vragen of zo nodig een zieke patiënt mee komt beoordelen.

Hoe veel administratie heb jij? Is dat net zoveel als in het ziekenhuis?
Pfoe ja dat denk ik wel! Je schrijft alles op wat je doet, alleen op de chronische afdelingen krijgen mensen geen ontslagbrieven en dat scheelt wel heel veel. Wel zijn er regelmatig multidisciplinaire overleggen, waarbij de fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, diëtetiek en psychologie samen met jou kijken naar de doelen van een cliënt. Dit wordt ook weer vastgelegd in het dossier.

Heb je tips voor (jonge) dokters die twijfelen over hun opleidingskeuze?
Vooral werkervaring opdoen op verschillende plekken en in verschillende ziekenhuizen of verpleeghuizen. Vraag ook vooral om een keer een dagje mee te lopen. In het verpleeghuis word je met open armen ontvangen! Mijn ervaring is dat het zo veel uitmaakt met wie je samenwerkt. Dus kijk vooral goed rond en schroom niet om te vragen om feedback waar specialisten of andere collega’s jou zouden zien werken en waarom. Wellicht geeft dit je nog nieuwe inzichten!

Geplaatst op

Blog 19; in gesprek met een verslavingsarts

Ik heb weer een aantal hele mooie verzoekjes gekregen! Zo vroeg iemand om een blog te maken samen met een verslavingsarts. Ik wist niet eens dat dat een apart specialisme was. Gelukkig is dokter Merlijn Campfens bereid om iets te vertellen over zijn werk in de verslavingszorg.

Merlijn, je werkt op een terrein dat niet iedereen zal kennen! Toch?
Klopt, ik werk als basisarts bij een instelling voor verslavingszorg in Brabant. Ik was ook niet echt bekend met het vakgebied, totdat ik als coassistent bij mijn coschap psychiatrie bij de verslavingsgeneeskunde terecht kwam. Hoe meer ik me er in verdiepte en er ervaring opdeed, hoe enthousiaster ik werd. Daarom is mijn eerste werkplek de verslavingszorg geworden.

Merlijn en zijn werkplek

Hoe zien jouw dagen er uit?
Ik werk op twee plekken in de organisatie: ambulant en in de kliniek. Ambulant betekent dat patiënten niet opgenomen zijn, ze komen langs zoals op een polikliniek. De kliniek zijn de opgenomen patiënten, dat is de High Care Dubbel Diagnose behandelafdeling. Op deze afdeling verblijven cliënten enkele weken tot maanden, ze hebben naast verslavingsproblematiek ook een andere diagnose zoals depressie, ADHD, schizofrenie of trauma. Het komt ook voor dat ze nog geen officiële diagnose hebben, ze starten dan eerst met de detox (het afkickproces), nadien volgt een diagnostisch traject voordat de daadwerkelijke behandeling kan beginnen. Het verschilt per werkplek hoe mijn dagen er precies uit zien. 

Kun je een beeld schetsen van een kliniekdag?
In de kliniek begint mijn dag met het ochtendoverleg om half 9. Dat is met iemand  van de afdeling (verpleegkundige of sociotherapeut) en verschillende soorten behandelaren. Denk hierbij aan een psycholoog, muziektherapeut of andere vaktherapeut, de psychiater en ik als arts. We bespreken de bijzonderheden per cliënt. Daarna volgt het artsoverleg waarbij alle artsen van de verschillende afdelingen samen komen. Daar bespreken we de bijzonderheden vanuit de avond/nachtdienst en de opnames van die dag.  Vanaf half tien bestaat mijn dag uit verschillende soorten consulten. Dit kan iemand zijn met oorpijn of slaapproblemen, een sportblessure of iemand die acuut detox klachten heeft. Of het betreft een opname- of ontslaggesprek. Ik doe ook ‘ongeplande’ zorg, dat is bijvoorbeeld wanneer iemand van zijn fiets is gevallen of acuut pijn op de borst krijgt. We kunnen vaak samen met de afdelingsverpleegkundigen en medicatie uit de werkvoorraad al veel doen, maar soms is insturen met een ambulance nodig. We zijn wel een kliniek maar geen ziekenhuis. 

‘Er zijn vaak veel vooroordelen, terwijl verslaving in elke laag van de bevolking van jong tot oud voorkomt’

Dat klinkt als een uiteenlopend takenpakket!
Dat is kenmerkend van de verslavingszorg: de brede blik. Het gaat niet alleen om het middel en de detox maar om het hele plaatje. Daarom beginnen we bij een nieuwe opname met een vrij uitgebreid gesprek waarin we de medische voorgeschiedenis bespreken, maar ook medicatie en allergieën, een verslavingsanamnese en tractus anamnese afnemen (vragen over allerlei lichamelijke klachten die een patiënt kan hebben). Maar het gaat ook over slaap, voeding, seksualiteit, iemands familie- en sociale status. Daarnaast doen we algemeen lichamelijk onderzoek (zoals hartslag, bloeddruk, onderzoeken van hart/longen/buik) en aanvullende onderzoek door middel van bloed prikken is onderdeel van de medische intake. Er is uiteraard veel aandacht voor de mentale aspecten en de psychiatrische anamnese. Ik ben natuurlijk geen psychiater, maar verzamel wel veel informatie: hoe zit iemand er bij? hoe voelt hij/zij zich? zijn er aanwijzingen voor wanen of andere psychotische klachten? is er sprake van suïcidaliteit? Al deze informatie is belangrijk bij het maken van een behandelplan voor de eerste detox periode en daarna. Ik doe als afdelingsarts niet alles zelf, de psychiater heeft ook een belangrijke rol in de behandeling en het (medicatie)beleid. Daarom overleggen we regelmatig laagdrempelig om zaken op elkaar af te stemmen.

Wat is er anders op je ambulante dagen?
In mijn ambulante werk is vooral de setting anders. De afspraken staan vooraf ingepland, met altijd wat ruimte voor nieuwe/acute dingen tussendoor. Inhoudelijk is er overlap met de kliniek, maar ik ben op een ander punt in het traject betrokken. Soms is het duidelijk dat iemand het beste in de gecontroleerde omgeving van de kliniek kan stoppen met het gebruik van middelen, bijvoorbeeld als iemand heel erg afhankelijk is zoals bij alcohol of GHB. Dan is thuis stoppen niet haalbaar en medisch ook niet vellig. Maar er zijn ook vele andere ‘routes’ om af te kicken mogelijk, een individueel afbouw/stop plan, de ambulante detox groep of met thuisbezoeken van ons IHT team (Intensive Home Treatment). Soms is volledig stoppen met een middel simpelweg niet haalbaar, of niet haalbaar op dat moment. Dan is het richten op stabilisatie en beperken van de schade.

Waarom heb je gekozen voor dit specialisme, hoe heb je die keuze gemaakt?
Tijdens de opleiding was ik  aan het twijfelen over verschillende specialismen. Ik wist uiteindelijk wel dat ik de beschouwende kant op wilde en niet per se in het ziekenhuis wilde werken. Dan blijft er nog steeds best veel over. Ik heb toen goed gekeken wat ik precies zo leuk vond per vakgebied, maar ook naar wat er ontbrak. Bij bedrijfsgeneeskunde miste ik het behandelaspect, in het ziekenhuis miste ik vaak het begeleidingsstuk. Ik vond de interne geneeskunde erg interessant, maar ik miste er de verbinding met de psychiatrie. Alle aspecten die ik zocht komen, in de juiste balans, terug in de verslavingszorg. Het is een combinatie van somatiek (lichamelijke klachten) en psychiatrie, van medisch inhoudelijke zaken met ook aandacht voor sociale aspecten, en een klinische setting maar niet het ziekenhuis. Daarnaast werk ik veel zelfstand, maar tegelijkertijd ook in een multidisciplinair team. Maar ook de afwisselende problematiek en diverse groepen patiënten maakt het zo leuk! Nadat ik klaar was met mijn studie Geneeskunde heb ik gesolliciteerd voor mijn huidige baan. Nu, ongeveer een jaar later, ben ik alleen maar zekerder geworden van mijn keuze en wil ik dan ook de vervolgopleiding tot verslavingsarts gaan volgen.  

‘Probeer de keuze voor een specialisme te zien als een jouw persoonlijke route. Kijk wat je allemaal leuk vindt en probeer zo de puzzelstukjes te combineren’

Wat heb je nodig om verslavingsarts te worden?
Dat heeft mijn collega Ad van Hoek in de Arts in Spe van mei 2014 treffend geformuleerd: ‘De functie verslavingsarts vraagt om mensenkennis en een grote dosis inlevingsvermogen: zo behoor je stressbestendig, communicatief vaardig en flexibel te zijn en dien je te beschikken over goede gesprekstechnieken en een luisterend oor. Ook moet je bereid zijn om te blijven leren en in staat zijn om op basis van klinische ervaringen en wetenschappelijke kennis beslissingen te nemen in zeer complexe situaties. Daarnaast dien je open te staan voor kritiek en feedback van collega’s. Tevens is het essentieel dat je goed met teleurstellingen om kunt gaan: veel cliënten krijgen immers een terugval.’

Is het lastig om een opleidingsplek te bemachtigen. Wat zijn de criteria? 
De opleiding Verslavingsgeneeskunde is ondergebracht bij de afdeling Eerstelijns Geneeskunde van het Radboud UMC. Het is een opleiding met weinig plekken (circa 20 per jaar). Maar er zijn ook niet heel veel aanmeldingen. Het is echt niet dat 200 artsen solliciteren voor die 20 plekken. In principe kan elke (basis)arts solliciteren, ook huisartsen en artsen die een carrière switch willen maken kunnen de opleiding gaan doen.

Hoe ziet de sollicitatie procedure voor een opleidingsplek eruit?
Ik ga me binnenkort aanmelden met een motivatiebrief en mijn Curriculum Vitae. Na de briefselectie volgt een sollicitatiegesprek.

En hoe ziet de opleiding er vervolgens dan uit? Hoe lang duurt de opleiding?
De huidige opleiding duurt twee jaar. Hierbij volg je één dag per week cursorisch onderwijs en werk je vier dagen per week in de praktijk onder begeleiding van een opleider en werkbegeleider. De opleiding is ingedeeld in verschillend modules, van neurobiologie tot psychiatrie, van verslavingsgeneeskunde tot gespreksvaardigheden. Een belangrijk onderdeel is wetenschappelijke ontwikkeling en klinisch redeneren. Maar ook Public Health (preventie en beleid), leiderschap en zorgcoördinatie komen aan bod.
De opleiding wordt mogelijk uitgebreid naar drie jaar, maar de financiering hiervan moet eerst rond zijn. Dit is uitgesteld vanwege de (tot voor kort) demissionaire status van het kabinet. Dit extra jaar zou bestaan uit externe stages buiten de verslavingszorg zoals op de spoedeisende hulp. Ook los van dat extra jaar gaat de inhoudelijke doorontwikkeling van de opleiding door. Voor meer informatie zie: https://www.radboudumc.nl/onderwijs/scholingen/opleiding-tot-verslavingsarts

Wat vind je het allerleukst aan jouw baan? En wat het lastigst?  
Het leukst vind ik het contact met de cliënten, de behandelrelatie die je opbouwt tijdens de behandeling en begeleiding. Het gaat echt niet altijd over puur medische zaken maar vooral wat voor iemand belangrijk is. Dat kan van alles zijn: grip op zijn/haar leven terug krijgen, een betere gezondheid, gelukkiger voelen, beter relatie met familie, terug aan het werk gaan na uitval. Juist de combinatie zoals eerder genoemd maakt dat ik het een uitdagend, afwisselend en dynamisch vak vind. Je kunt echt een groot verschil maken in iemands leven op een hele persoonlijke manier. Telkens op een andere manier, want steeds zijn verschillende dingen belangrijk, de ene keer ligt de nadruk op de stemmen die iemand hoort, de andere keer staan de lichamelijke klachten op de voorgrond. De ene cliënt vertelt uitgebreid en veel, bij iemand anders moet het vertrouwen eerst groeien. Ik vind het een uitdaging om mijn communicatiestijl af te stemmen op de betreffende persoon en te zoeken naar gemeenschappelijke taal en onderling begrip.
Het herstelproces verloopt vaak met vallen en opstaan. Iemand die na enkele maanden behandeling succesvol en abstinent de kliniek uit gaat, kan twee weken later terug zijn na een harde terugval thuis. Je moet dan geduld hebben en positief blijven: “wat goed dat je weer hulp hebt gezocht” in plaats van “ben je hier nu alweer?” De kleine stapjes in de goede richting, de lichtpuntjes die iemand weer terug vindt in het leven, dat vind ik  heel mooi om te zien.

De chroniciteit van de problemen vind ik soms juist lastig.  Er is natuurlijk geen magisch medicijn of simpele oplossing die voor iedereen gegarandeerd werkt. Het liefst wil ik bijdragen aan duurzaam herstel, iemand ondersteunen, een luisterend oor bieden en ervoor zorgen dat iemand zich weer gezien voelt. Ik merk regelmatig dat er veel vooroordelen zijn over het vakgebied en de patiënten. Verslaving is een complexe, diverse en ingrijpende ziekte. Verslavingsproblematiek zit in alle lagen van de maatschappij, van jong tot oud, bijna iedere arts heeft met deze groep in meer of mindere mate te maken. Of je nu huisarts, bedrijfsarts of medische specialist in het ziekenhuis bent. Deze groep is vaak kwetsbaar en heeft juist extra tijd en zorg nodig i.p.v. een extra lading (voor)oordelen. Maar door de problemen zitten ze vaak ook hun eigen proces in de weg.

Draai je ook diensten? En hoe zien die diensten eruit?
Jazeker, de kliniek is 24/7 zorg, dus draai ik als arts  mee in de telefonische bereikbaarheidsdiensten voor vragen vanuit de klinische afdelingen. Als basisarts heb ik ook een achterwacht om op terug te  vallen. Als arts ben ik weer de voorwacht van de psychiaters.  De diensten zijn heel wisselend qua inhoud en drukte, de ene keer zijn het een paar korte medicatie vragen, de andere keer is het een ingewikkelder probleem, bijvoorbeeld als iemand psychotisch dreigt te ontregelen bij een GHB detox. Soms is een visite noodzakelijk, dan stap ik in de auto en kom ik iemand beoordelen. Dit gebeurt niet heel vaak. In acute spoedeisende situaties duurt het natuurlijk te lang voordat ik er ben. Dan belt de afdeling zelf een ambulance, bij twijfel bellen ze eerst  voor overleg. Sinds ongeveer een half jaar hebben we een samenwerking met een organisatie die met huisartsen diensten doet voor verschillende zorgorganisaties. Zij hebben de weekenddiensten overgenomen en ook de bereikbaarheid later op de avond en ’s nachts.

Hoe veel administratie heb jij? Is dat net zoveel als in het ziekenhuis?
De hoeveelheid administratie is wat wisselend, maar ik ontkom er zeker niet aan. Ik kan het niet een op een vergelijken met het ziekenhuis, het is inhoudelijk en qua structuur net iets anders. Het is de kunst om duidelijk, maar ook volledig te zijn. Hetzelfde dossier wordt ook door andere zorgverleners gebruikt zoals psychologen of andere behandelaren. Veel administratie ligt ook bij anderen: uitschrijfbrieven, behandelplannen, vragenlijsten en tussentijdse rapportages, dat hoef ik als arts niet allemaal zelf te doen.

Heb je tips voor (jonge) dokters die twijfelen over hun opleidingskeuze?
Ik zou willen adviseren om die afweging als een eigen persoonlijke route te zien. Te beginnen bij de vraag: wat voor soort dokter wil ik worden? Waar liggen mijn talenten en belangstelling en waar komen die het beste tot zijn recht? Zelfs als je een bepaald specialisme echt niet ziet zitten, kun je toch kijken welke onderdelen  je aanspreken. Door meer op de losse ingrediënten te letten, zie je soms ineens overeenkomsten die je daarvoor niet zag. En dan kun je onderzoeken waar deze onderdelen (deels) samen komen. Zo vond ik het urologie onderdeel van mijn chirurgie coschap best leuk, ondanks dat ik absoluut niet de kant van chirurgie of urologie op wilde. Ik ontdekte dat het de afwisseling was die me daar aansprak. Huisartsgeneeskunde is erg afwisselend, maar voor mij is daar de doorloop te snel. Zo ben ik van elk vakgebied puzzelstukjes gaan verzamelen die in mijn puzzel passen. Een puzzel die nooit helemaal af zal zijn maar ik heb nu de hoekjes en de meeste randjes compleet.  

Vragen voor Merlijn? Of zonder Instagram en Facebook toch op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Stuur een mailtje naar doktersdiehetandersdoen@gmail.com

Geplaatst op

Blog 17; in gesprek met een huisarts in opleiding

Een blog over huisartsgeneeskunde kan natuurlijk niet ontbreken! Een van de meest gekozen specialisme, zo’n 30% van alle dokters wordt uiteindelijk huisarts. Sommige weten dat al vroeg in de opleiding, sommige kiezen voor de huisartsopleiding na een aantal jaar als basisarts in het ziekenhuis gewerkt te hebben en zelfs een aantal switcht tijdens hun opleidingstijd tot specialist in het ziekenhuis! Het huisartsenvak bestaat al eeuwenlang, maar heeft pas sinds 1971 een gerichte opleiding die drie jaar duurt na de Geneeskunde opleiding. Dat betekent dat de huisartsopleiding dit jaar zijn 50-jarig jubileum viert!
Ik ga deze week in gesprek met huisarts in opleiding Faizah. Een stoere dokter die van actie houdt, maar ook van écht communiceren met patiënten.

Faizah, wat leuk dat je iets willen vertellen over jouw werk! Vertel eens, hoe zien jouw dagen eruit?
Wat leuk dat ik wat mag vertellen over mijn werk! Ik ben HAIO (huisarts in opleiding) en werk parttime, dat wil zeggen één dag per week les en drie dagen per week op mijn werkplek. Die werkplek is in het eerste en derde jaar de huisartsenpraktijk, het tweede jaar bestaat uit stages op de spoedeisende hulp, de chronische zorg (bijvoorbeeld het verpleeghuis) en de psychiatrie. Ik heb zojuist mijn stage psychiatrie afgerond en ben daarmee aanbeland in het laatste jaar van mijn opleiding welke ik volg bij een huisartsenpraktijk in Eindhoven. Op de dagen in de praktijk doe ik spreekuur, rijd ik visites, doe ik ingrepen en pleeg ik telefoontjes. Daarnaast heb ik dagelijks een leergesprek van ongeveer een uur met mijn opleider waarin we ingewikkelde patiënten casus bespreken, of onderwerpen waarover ik nog kennis wil opdoen, manieren van communicatie, hoe je samenwerking met bijvoorbeeld de assistentes het beste aanpakt enzovoorts. Tijdens de lesdag ben ik van half 10 tot half 5 op de opleiding. De lessen variëren, van kennis tot wetenschap en van heftige gebeurtenissen delen met elkaar tot consulten bekijken, er komt van alles aan bod. Daarnaast zijn de lesdagen ook erg gezellig, ik heb altijd erg leuke groepsgenoten en na de lessen gaan we regelmatig nog even richting het terras voor een drankje.

Wanneer wist je dat je huisarts wilde worden?
Pfoe, dat is een hele weg geweest! Een van mijn laatste coschappen deed ik op de spoedeisende hulp omdat ik nog geen idee had wat ik wilde doen. Ik vond bijna alle coschappen erg leuk en wilde een combinatie van denken en doen. Op de spoedeisende hulp zei één van de huisartsen in opleiding daar al dat ze mij huisarts zag worden. Ik wist dat allemaal nog niet zo zeker, ik had tijdens mijn huisartsen coschap niet zo’n klik met mijn begeleider wat dit coschap erg kleurde. Daarnaast zijn bijna alle coschappen in het ziekenhuis waardoor je toch geneigd bent om alleen maar over een specialisatie in het ziekenhuis na te denken. Na de spoedeisende hulp heb ik een coschap bij de anesthesie gedaan, dit was direct een match! De fysiologie begrijpen vond ik fantastisch, het was de juiste combinatie van denken en doen, samenwerken is erg belangrijk en je komt af en toe acute problematiek tegen. Daarnaast vond ik anesthesiologen ontzettend leuke mensen waar ik mezelf wel tussen zag staan, kortom ik was eruit! Ik zat helemaal op mijn plek.
Ik ben ik op de intensive care gaan werken van een groot perifeer ziekenhuis, wat een logische stap is om in opleiding te komen tot anesthesist. Ook daar zat ik helemaal op mijn plek, ik heb daar heel fijn gewerkt, leuke collega’s (soms iets te leuk, ik ben daar mijn huidige vriend tegengekomen haha 😉), maar ik merkte dat ik wat miste. Ik vond het heerlijk als ik wat meer tijd had in bijvoorbeeld het weekend om eens naast de patiënt te zitten en te praten met die patiënt. Wat betekent zo’n ingrijpende IC-opname voor deze patiënt? Hoe beleeft hij of zij dit? Ook gesprekken over wel of niet behandelen bleven mij bij, hier haalde ik veel voldoening uit. Ik begon te twijfelen en een aantal verpleegkundigen op de IC vertelde me dat ze me zo goed vonden in communicatie en het zonde vonden als ik anesthesie ging doen (je patiënten slapen natuurlijk het grootste deel van de tijd). Ook merkte ik dat ik graag in Brabant wilde blijven, ik was mijn leven aan het opbouwen wat betreft woonplek en vrienden. Ik bewonder het altijd heel erg als mensen het hele land doorverhuizen voor hun werk, dat is niet aan mij besteed, en is wel iets wat erbij kan horen bij een specialisatie in het ziekenhuis. De anesthesie opleiding bijvoorbeeld zit alleen in de academische ziekenhuizen en Nieuwegein, en als je eenmaal klaar bent moet je vaak op zoek naar werk als specialist waarbij verhuizen soms noodzakelijk is. Huisartsen zitten overal, de opleiding was in de buurt en er is veel werkgelegenheid. Dat bij elkaar maakte dat ik koos voor het huisartsenvak.

Heb je daarna nooit meer getwijfeld?
O, zeker wel! Ik ben zelfs begonnen aan de opleiding tot anesthesioloog!
Toen ik weer een instabiele patiënt op de IC had kreeg ik daar zoveel adrenaline van waardoor ik weer twijfelde en uiteindelijk voor de anesthesie koos. Ik besloot een knoop door te hakken en solliciteerde voor de opleiding tot anesthesioloog in Zuid-Limburg. Een week na mijn sollicitatiegesprek ging het mis. Ik kreeg een ernstige ooginfectie waarbij een bacterie van de ene op de andere nacht mijn hoornvlies aangetast en ernstig beschadigd had. Ik werd opgenomen in hetzelfde ziekenhuis als waar ik had gesolliciteerd en zag nagenoeg niets meer met mijn linkeroog. Het was onduidelijk of dat ooit nog terug zou komen. Een week met intensieve behandeling in het academische ziekenhuis volgde met veel emotie en verdriet. Het zou drie maanden gaan duren voordat ik wist of mijn zicht zou terugkeren. Ik was plotseling bezig met vragen als ‘kan ik überhaupt nog wel als arts werken?’ ‘Kan ik ooit nog autorijden?’. Toen ik eenmaal weer thuis was werd ik gebeld dat ik was aangenomen. Ik mocht eerst als ANIOS (Arts Niet In Opleiding tot Specialist) aan de slag, als dat goed zou bevallen zou ik een paar maanden later in opleiding gaan tot anesthesioloog. Omdat ik bang was dat ze me niet meer zouden aannemen met mijn slechte oog heb ik hier niks over gezegd. Achteraf had ik dit natuurlijk anders moeten aanpakken, maar door alle emotie is het erg lastig om alles te overzien op zo’n moment.
In de donkere, natte wintermaanden begon ik dagelijks aan mijn reis richting het zuiden (een uur heen en een uur terug ) en de lange dagen (contract van 48 uur plus alle vergaderingen en onderwijs). Ik zat elke ochtend huilend in mijn auto, ik zag links niets, alle lampen waren halo’s, het was donker en het was doodeng om weer in de auto te stappen, maar ik zette door want ik wilde de opleidingsplek zo graag! Na zes weken kon ik niet meer, ik had er geen rekening mee gehouden dat plotseling slecht zicht zoveel energie kostte, kijken doe je immers de hele dag en mijn hersenen waren niet gewend aan het slechte oog en de halo’s. Ik ging naar de bedrijfsarts en werd ziek gemeld. Verschrikkelijk vond ik dat, maar het zette me wel aan het denken over wat echt belangrijk is: heb ik dit allemaal over voor de anesthesie? word ik hier gelukkig van? Ik belde de inmiddels huisarts op die ik op de spoedeisende hulp had leren kennen en ging met haar in gesprek en liep een dag mee op de huisartsenpraktijk. Bij de anesthesie mocht ik terugkomen als ik was opgeknapt en wilden ze me een opleidingsplek geven. Ik stond voor een erg moeilijke beslissing. Moest ik een opleidingsplek ‘weggooien’ voor het onbekende (ik wist natuurlijk niet of ik zou worden aangenomen bij de huisartsopleiding)? En ik voelde me schuldig tegenover al die mensen die anesthesist wilden worden. Uiteindelijk heb ik de knoop doorgehakt en ben ik voor de huisartsenopleiding gegaan, daar ben ik nog steeds heel erg blij mee!

Dat klinkt als een lastige tijd!
Ja, dat was het zeker. Het voelde een tijd alsof mijn gezondheid de beslissing voor mij heeft gemaakt en dat vond ik lastig. Nu zie ik het ziek zijn als het moment waarop ik tijd had om te realiseren wat nu écht belangrijk is voor mij in mijn werk. Communicatie met de patiënt, laagdrempelige zorg dichtbij huis en een band opbouwen met mijn patiënten!

Wat fijn dat je nu zo goed op je plek zit! Welke eigenschappen denk jij dat je nodig hebt om een goede huisarts te zijn?
Ik denk dat de communicatie key is in het huisartsenvak! Je anamnese is je belangrijkste tool. Hier wordt dan ook veel aandacht aan besteed tijdens de opleiding. Daarnaast is het belangrijk dat je je goed kan inleven in je patiënt en empathie kan tonen. Ook moet je snel kunnen schakelen, elke 10 of 15 minuten een andere patiënt, een spoedpatiënt tussendoor, telefoontjes. Het overzicht houden is hierbij erg belangrijk.

‘Het leukst is de band met de patiënt, je komt bij mensen thuis en bent betrokken in het hele gezin!’

Hoe ziet de sollicitatie procedure voor een opleidingsplek eruit?
De sollicitatie is landelijk geregeld, je solliciteert dus niet op één plek maar voor de huisartsopleiding in het algemeen. Je stuurt een motivatiebrief en je CV op. Als je door deze selectie komt maak je een toets, de LHK. Dit is te vergelijken met de VGT (Voortgangstoets), die je elke 3 a 4 maanden maakt tijdens je geneeskunde opleiding, maar dan iets korter gelukkig haha. Als je de toets haalt volgen er twee gesprekken. Deze gesprekken zijn anders dan “normale” sollicitatiegesprekken, er wordt naar casussen gevraagd die je hebt meegemaakt op verschillende domeinen zoals samenwerken of communicatie. Je analyseert dan wat er gebeurde, wat er goed ging, maar vooral wat je er voor leerpunt uithaalt. Zelfreflectie en je kwetsbaar durven opstellen zijn hierbij erg belangrijk. Dat laatst was een verademing voor mij aangezien dit veel meer bij me past dan de mentaliteit die er vaak in het ziekenhuis heerst waarbij je geen “zwakheden” mag laten zien.

Maar kan je dan ook aan de andere kant van het land geplaatst worden voor de opleiding? Er zijn 8 opleidingsinstituten in Nederland, waarvan sommige nog dependances hebben in bijvoorbeeld Eindhoven of Zeeland. Je mag je voorkeur aangeven en ze proberen je te plaatsen op de plek van voorkeur, maar dat lukt natuurlijk niet altijd.

Is het lastig om een opleidingsplek te bemachtigen. Wat zijn de criteria?
Het tijdperk van “ik kan altijd nog huisarts worden als iets anders niet lukt” is een beetje voorbij denk ik. Er zijn 750 plekken per jaar verdeeld over twee startmomenten (maart en september). Er solliciteren vaak meer dan 500 artsen per ronde voor dus ongeveer 375 plekken, dus niet iedereen wordt aangenomen. Echter is de kans op een opleidingsplek wel groter dan in het ziekenhuis. Toen ik solliciteerde voor de anesthesie waren er 4 plekken waar 40 kandidaten voor waren.
Wat betreft criteria: je hebt niet perse ervaring nodig, maar ik adviseer altijd om ervaring op te doen, bij welk specialisme dan ook. Je eerste echte doktersbaan is al spannend genoeg, laat staan dat je er meteen een opleiding naast moet doen. Het is fijn om eerst de tijd te hebben om dokter te leren zijn. Rijden leer je ook veel beter nadat je je rijbewijs al hebt gehaald 😉. Mijn advies zou zijn om ervaring op te doen in het verpleeghuis of bij de psychiatrie, dit wordt erg gewaardeerd tijdens de sollicitatie. Spoedeisende hulp kan ook erg handig zijn, hier zie je natuurlijk ook patiënten van allerlei specialismen. Maar eigenlijk is elke ervaring handig, van interne geneeskunde tot kindergeneeskunde en van gynaecologie tot urologie, alles komt voorbij in de huisartsenpraktijk!

Is je salaris anders dan dat van een ANIOS in het ziekenhuis?
Ja dat scheelt wel iets. Vanaf de intensive care is mijn salaris helaas bergafwaarts gegaan haha. Ik kon maximaal 2 ervaringsjaren opgeven toen ik aan de huisartsopleiding begon, dus ik werd wat hoger ingeschaald, maar ik verdien ongeveer €500 euro minder dan in het ziekenhuis, maar dat vind ik niet erg!

Wat vind je het allerleukst aan huisarts (in opleiding) zijn?
Het allerleukste vind ik de band met de patiënt! Tijdens mijn coschappen en op de IC heb ik niet kunnen ervaren hoe het voelt om langdurig contact te hebben met een patiënt en vertrouwen te krijgen waarbij de patiënt je alles vertelt en je alles mag vragen. Hier haal ik de meeste voldoening uit. Je komt bij mensen thuis en bent vaak betrokken bij het hele gezin. Als iemand overlijdt vind ik het wel zwaarder dan op de intensive care, daar kende je de patiënt niet echt en iemand ziet er vaak niet meer uit zoals op de foto’s van voordat ze ziek werden. Nu bouw je een band op met de patiënt en zorg je maanden intensief voor iemand. Het is erg mooi en waardevol om hier onderdeel van te kunnen zijn en om dit op een prettige manier voor patiënt en familie te laten verlopen.

Draai je ook diensten? En hoe zien die diensten eruit?
Jazeker! In je eerste en derde jaar zit je in een huisartsenpraktijk en draai je diensten op de huisartsenpost. Dit moeten er in totaal 20 per jaar zijn, en kan een avond-, nacht- of weekenddienst zijn. Tijdens het tweede jaar ga je naar de SEH en draai je gewoon mee in het dienstrooster.

‘Mijn tip: praat erover en onderzoek je twijfel!’

Wat zijn jouw toekomstplannen? Waar sta je over 10 jaar?
In de toekomst wil ik in eerste instantie graag waarnemen. Dit geeft vrijheid wat betreft je uren en diensten, wat met een jong gezin makkelijk te combineren is. Over een eigen praktijk heb ik nog wat twijfels. Aan de ene kant lijkt het me erg fijn om zorg te leveren zoals je dat zelf graag wilt, aan de andere kant ben ik totaal geen ondernemer. Investeren in je collega’s vind ik wel interessant, maar het financiële stuk niet. Gelukkig is het steeds gebruikelijker om een praktijkmanager te hebben. Nog genoeg om over na te denken. Ik zie mezelf wel een aanvullende kaderopleiding doen, urogynaecologie vind ik erg interessant en verdieping van mijn vak zou me denk ik meer passen dan het ondernemerschap.

Heb je tips voor (jonge) dokters die twijfelen over hun opleidingskeuze?
Goede vraag.. Ik denk dat het belangrijk is om te bedenken hoe je je werk in jouw leven ziet en wat de belangrijke dingen voor jou zijn in het leven. En vooruit denken kan helpen, al is dit erg lastig. Als je 25 bent en net afstudeert kan die baan waarbij je 60 uur per week werkt helemaal geen probleem zijn, maar 10 jaar later, als je een gezin hebt, hoe zie je dit dan voor je? Hierdoor zie je steeds meer dokters die in opleiding waren tot specialist of zelfs al klaar met de opleiding toch switchen van baan en bijvoorbeeld de huisartsenopleiding doen.
Oh en praat erover en onderzoek je twijfel! Helaas wordt dat met name in het ziekenhuis niet gedaan is mijn ervaring. Jammer dat twijfel een taboe is, ik denk dat dit heel normaal is en dat ook specialisten wel eens twijfelen aan hun vak. Ik heb recent nog goede gesprekken gehad toen ik de intensivisten met wie ik een aantal jaar heb gewerkt weer tegen kwam op de spoedeisende hulp. Toen ik mijn verhaal vertelde waren zij ook wat meer open. Ook zij twijfelden weleens en ook zij werden niet altijd gelukkig van hun werk, hier wordt alleen helaas vaak niet over gepraat.

Op de hoogte blijven van alle nieuwe blogs? Volg dokters die het anders doen op instagram of meld je aan voor de mailinglist door een mail te sturen!

Instagram
E-mail

Geplaatst op

Blog 12: In gesprek met een dokter in de psychiatrie

Inmiddels zijn we er al achter dat er heel erg veel te kiezen is in het werkveld als jonge dokter. Je kunt in het ziekenhuis werken, maar ook daarbuiten, je kunt werken met relatief jonge en gezonde patiënten (bijvoorbeeld bij de gynaecologie), maar ook met oude patiënten en hele zieke patiënten. Bij de psychiatrie is dat ook zo, maar gaat het hier niet om lichamelijke ziekten, maar mentale ziekten. En die zijn vaak nog lastiger te begrijpen voor patiënt en omgeving dan een lichamelijke ziekte.  Deze week krijgen we een inkijk in het leven van jonge dokter Merel Keulen werkzaam in de psychiatrie. 

Merel, jij werkt sinds dat je dokter bent binnen de psychiatrie! Wat vind jij zo leuk aan de psychiatrie? 
Het leuke aan de psychiatrie is dat het een erg pragmatisch vak is. Daarmee bedoel ik dat je veelal doelgericht handelt en behandelt. Je bent niet altijd op zoek naar de precieze diagnose (dat proberen we natuurlijk wel) maar naar de meest passende behandeling voor je patiënt. In de psychiatrie is het namelijk vaak niet zo zwart-wit als met somatische ziekten, maar begeef je je soms in een grijs gebied waarin diagnoses nog kunnen veranderen. 
Verder is het enorm uitdagend op communicatief gebied, het vraagt veel van je communicatievaardigheden. Je vraagt de patiënten het hemd van het lijf (voor zover communicatie mogelijk is, want bij psychotische mensen is dat natuurlijk een stuk lastiger). Dit is de belangrijkste manier van informatie verzamelen. En zulke gesprekken zijn vaak geen gezellige theekransjes, maar gesprekken die écht ergens over gaan, waarbij patiënten zich ook kwetsbaar moeten opstellen. Zo praat je over traumatische gebeurtenissen, iemands jeugd, maar worden ook zaken als gedachten aan de dood besproken, zaken die patiënten vaak met niemand anders (durven te) bespreken. Soms lukt het je niet om een gedegen gesprek te voeren omdat iemand zo in de war is, maar dat levert je ook een hoop informatie op. Vervolgens stel je aan de hand van klinisch beeld, gesprekken en eventueel psychologische testen een (differentiaal)diagnose en behandelplan op. Behandeling kan bestaan uit gesprekken, medicatie of psychotherapie en meer. Afhankelijk van waar je werkt is het overigens ook heel erg belangrijk om te varen op de hulpvraag van je patiënt, want zonder motivatie van de patiënt is het moeilijk om behandeling te laten slagen. Alhoewel dat binnen forensisch kader en gedwongen zorg natuurlijk anders loopt.
Wat ik daarnaast zo leuk vind aan psychiatrie is de menselijke psyche. Het gedrag van mensen vind ik gewoon enorm fascinerend en ik houd van dynamiek in de gesprekken, sommige mensen denken en leven zo ánders dan jij (!). Geen dag is hetzelfde en geen patiënt is hetzelfde, dat maakt het super uitdagend en afwisselend.
Je maak af en toe wel gekke dingen mee, waardoor je een boel leuke verhalen spaart! Ik denk af en toe weleens: ‘ wat heb ik nou weer meegemaakt?‘, wanneer een manische patiënt met zijn zonnebril op (binnen) langs me loopt en begint te fluiten omdat ik een ‘vogeltje’ ben, tja dan kan ik wel lachen.  

Het lijkt me soms ook wel heel lastig om zo’n heftige gesprekken te voeren of heb jij daar geen last van? 
Sommige heftige gesprekken kosten inderdaad veel energie, maar meestal krijg ik er ook heel veel energie voor terug. Je moet je voorstellen dat een gesprek met een (vrolijke) manische patiënt heel vlot en gemoedelijk verloopt, daar waar een suïcidale patiënt natuurlijk een hele andere energie met zich meebrengt. Daarnaast voelt het voor mij als belangrijk werk, hetgeen heel relativerend werkt. Maar het maakt absoluut indruk wanneer je heftige verhalen hoort, en die zijn er heel veel. Het leuke binnen de psychiatrie is dat jíj als persoon het diagnosticum bent, je vaart op wat je ziet, denkt en voelt (het typisch onderbuikgevoel). Dat laatste is soms ingewikkeld, maar geeft je veel informatie. Bij sommige gesprekken met patiënten voelt de sfeer drukkend, zwaar, je voelt je eigen energie wegsijpelen, dit kan bijvoorbeeld zijn bij een patiënt in een zware depressie. Van manische patiënten word je zelf vaak ook energieker, het is normaal om iemands energie voor een gedeelte over te nemen. Daarmee helpt je eigen gevoel je dus bij het sturen richting een bepaalde diagnose/klinisch beeld. Je moet goed luisteren naar je eigen gedachten en gevoel: raakt dit me, of waarom irriteert dit me? Dat verplicht je om met je eigen persoonlijke ontwikkeling bezig te blijven en dat is leuk! Je moet je eigen gevoel erkennen en herkennen. Het zorgt er daarmee voor dat je jezelf heel erg goed leert kennen, dat is onvermijdelijk. 
Verder is de manier van gespreksvoering heel belangrijk, jij bent in de lead en stuurt het gesprek. Je moet als het ware boven de stof staan en je vragen met een bepaald doel stellen. Soms is dat doel informatie verzamelen, maar soms is dat ook het testen van iemands reactie. Zo stel je bijvoorbeeld wat meer vervelende vragen wanneer je wilt weten of iemand geïrriteerd of boos wordt om te zien of er potentieel gevaar is. Je moet goed kunnen doorvragen en bepaalde signalen van je patiënt oppikken, maar je moet ook weten hoe je in bepaalde situaties op de ander reageert. Een patiënt met een persoonlijkheidsstoornis die vastloopt vanwege emotieregulatie problemen is heel wat anders dan een psychotische patiënt die zijn medicatie weigert in te nemen en een gevaar is voor zichzelf. Dat vereist dus ook een andere aanpak, en ja dat kan wel eens lastig zijn, maar maakt het vooral leuk en uitdagend! Je hebt gesprekken die écht ergens over gaan en praat over zaken waar patiënten vaak met niemand anders over durven praten’

‘Je voert écht gesprekken, je bespreekt ook de zaken die mensen vaak met niemand durven bespreken’

Hoe zien jouw dagen eruit? 
Ik draai nu met name poli en zie veel patiënten met persoonlijkheidsproblematiek en ADHD of autisme. Eerder werkte ik bij de crisisdienst, kinder- & jeugdpsychiatrie en heb ik stage gelopen op de HIC  (High Intensive Care Psychiatrie Unit) gewerkt, oftewel de gesloten acute afdeling. Bij de laatst genoemde zien je dagen er heel anders uit! Daar begin je je dag met een overdracht waarbij je van de nachtdienst de laatste informatie over de nieuwe patiënten krijgt en de bijzonderheden binnen de kliniek. Direct hierna maak je een dagplanning en loop je eerst visite langs de nieuwe patiënten (of eigenlijk komen ze bij jou) en de patiënten op de gesloten afdeling of zelfs de separeer. Dat is best wel heftig. De separeerruimte is een kale ruimte waar patiënten naar toe gaan als ze een gevaar voor zichzelf of hun omgeving vormen waarbij ze niet op de normale afdeling kunnen verblijven, dit gebeurt alleen als het echt strikt noodzakelijk is. Deze maatregel neem je voor de veiligheid van de patiënt of omgeving, maar gaat (vaak) wel onder dwang dus dat voelt weleens dubbel en duurt het liefst zo kort mogelijk. Opname op een gesloten afdeling is gericht op het stabiliseren van een patiënt in een crisissituatie. Het is dus vaak een korte opname voor stabilisatie of time-out, nadien volgt vaak nadien volgt vaak op andere plekken een traject voor verdere behandeling. 
Naast de dagdiensten heb ik vaker (bereikbaarheids)dienst, dat is eigenlijk voor alle verschillende locaties, bijvoorbeeld ook voor de TBS kliniek. Het kan tijdens zo’n dienst best druk zijn. Je bent tijdens een dienst verantwoordelijk voor het zien van de nieuwe opgenomen patiënten, maar wordt ook gebeld als er problemen ontstaan bij opgenomen patiënten. Een voorbeeld is wat we noemen ‘acting out gedrag’ waarbij patiënten schreeuwen of zelfdestructief gedrag vertonen. Dan is acuut handelen natuurlijk nodig en kun je niet wachten tot de volgende dag. Maar ik word bijvoorbeeld ook gebeld voor medicatievragen of vragen over lichamelijke klachten.  

De patiënten op een gesloten afdeling kunnen niet zomaar vertrekken, mag je patiënten wel onder dwang behandelen? 
In sommige situaties mag dat. Bij patiënten met een onderliggende psychiatrische stoornis, welke daaruit voortkomend een gevaar voor zichzelf of omgeving vormen, oftewel: waar (acuut) ernstig nadeel dreigt, mogen gedwongen behandeld worden mits er een gedwongen maatregel is. Dat heet een crisismaatregel sinds dit jaar, eerder werd dat IBS (in bewaring stelling) genoemd. Dat krijg je niet zomaar: je moet allereerst beoordeeld worden door een psychiater en vervolgens dient de burgemeester toestemming te geven voor het verlenen van de crisismaatregel. Deze maatregel is alleen voor een crisissituatie en daarmee maar 72 uur geldig. Nadien bepaalt de rechter of dit verlengd moet worden of niet. Zo’n maatregel is altijd in het belang van de patiënt (en omgeving). 
Een andere optie is een zorgmachtiging (vroeger heette dit een RM), dat is een machtiging welke ook wordt afgegeven wanneer de psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel, maar deze niet acuut is (zoals bij de crisismaatregel). Deze maatregel wordt alleen  aangevraagd wanneer vrijwillige zorg niet mogelijk is en verplichte zorg de enige manier is om ernstig nadeel weg te nemen, weliswaar over een langere periode. Bijvoorbeeld een patiënt welke door middelengebruik telkens een hevige psychose krijgt met gevaar voor zichzelf en dan aangeeft niet behandeld te willen worden. In zo’n situatie mag je iemand dan gedwongen behandelen of opnemen in het belang van de patiënt. Maar er zijn ook genoeg patiënten vrijwillig opgenomen hoor!

Hoe ziet de opleiding tot psychiater eruit? 
De opleiding duurt 4,5 jaar. Het bestaat uit een basisopleiding van 2,5 jaar waarbij je werkzaam bent op verschillende plekken binnen de kliniek zoals de gesloten afdeling en het ziekenhuis, maar ook ambulant zoals binnen een FACT team of de crisisdienst. FACT staat voor ‘Flexible Assertive Community Treatment’ wat wil zeggen dat patiënten in de thuissituatie behandeling en begeleiding krijgen, daarbij kom je dus bij je patiënten thuis in plaats van zij op jouw spreekuur. Daarna volgen twee jaar van verdieping, daarin mag je zelf een keuze maken tussen kinder- volwassen- of ouderenpsychiatrie. 

‘Door corona waren er veel meer eenzame, onzekere jongeren die in een depressie raakten’

Welke opties heb je binnen de psychiatrie? 
Er zijn veel verschillende opties, want je hebt heel veel verschillende ziektebeelden en settings binnen de psychiatrie. Zo heb je onder andere persoonlijkheidsproblematiek, ADHD/autisme, depressie, bipolaire stoornissen, trauma en angststoornissen en psychoses. Het is echt een breed vak. De drie grote stromingen zijn kind & jeugd psychiatrie, volwassen psychiatrie en ouderen psychiatrie. En dat kan poliklinische zorg zijn waarbij patiënten op jouw spreekuur komen of juist de acute crisiszorg en zorg voor opgenomen patiënten. Daarnaast kun je kiezen voor een ziekenhuis of een GGZ-instelling en kan je ook nog kiezen voor de forensische tak. Oftewel, de keuze is reuze! 

 Is het lastig om in opleiding te komen? 
Nee, momenteel zijn er voldoende opleidingsplekken. De vraag naar psychiaters is groot, want er zijn veel patiënten met een psychische aandoening. Momenteel zijn de wachtlijsten helaas erg lang mede door toename van zorgvraag en een tekort aan behandelaren waaronder psychiaters. Je moet natuurlijk wel affiniteit hebben met het vak. Dus als je nieuwsgierig bent, probeer het dan eens!! 

Komt dat door corona? 
Nee, het is al een langer bestaand probleem met veel verschillende oorzaken. Al heeft corona wel invloed natuurlijk. Bij de crisisdienst merkten we dat wel echt, er waren veel meer eenzamere, onzekere jongeren die in een depressie raakten, maar ook chronische patiënten welke ontregelde omdat hun dagbehandeling of dagbesteding niet door mocht gaan door corona. Aan de andere kant zijn er ook genoeg patiënten die meer rust kregen door corona en het juist fijn vonden om thuis te blijven. 

Mis je de lichamelijke ziekten soms niet? Tijdens je geneeskunde studie heb je natuurlijk alles geleerd over het menselijk lichaam en nu hou je je daar helemaal niet meer mee bezig of toch wel?  
Dat ligt eraan op welke werkplek ik sta. Nu ik met name poli doe mis ik dat wel eens, maar tijdens de dienst of op de gesloten afdeling zie je wel veel somatiek. Mijn patiënten kunnen natuurlijk ook een blindedarmontsteking krijgen of een hartinfarct. Daarom onderzoek je de patiënt altijd volledig, prik je bloed en maak je bijvoorbeeld op indicatie een ECG. Als het nodig is kun je overleggen met het ziekenhuis en je patiënt eventueel insturen naar de spoedeisende hulp. Daarnaast moet je ook altijd denken aan somatisch onderliggend lijden bij psychiatrische ziektebeelden. Je bent dus nog zeker een echte dokter!

Hoe veel administratie heb jij? 
Tja de administratielast is helaas hoog, ik denk dat het hetzelfde is dan die van een arts-assistent in het ziekenhuis. Het verschilt ook erg per plek. Ik gok zo’n 50-60%, maar ik vind het moeilijk in te schatten. Ik moet me namelijk uitgebreid inlezen, formulieren invullen (met name bij verplichte en gedwongen zorg), de gesprekken overzichtelijk en volledig uitwerken in de status van de patiënt en ik ben ook veel bezig met veel rompslomp en regelzaken. Maar ik probeer ook wel genoeg directe tijd te hebben met mijn patiënten. 

‘Een psychose kan iedereen overkomen en als psychiater kan je je patiënt dan écht helpen’

Waarom denk je dat mensen kiezen voor de psychiatrie? 
Ik denk wanneer je een diepe interesse hebt in het doen en denken van de mens, je een mensen-mensen bent en wanneer je je interesseert voor zowel biologische, psychische en sociale aspecten van psychiatrische ziektebeelden. Daarnaast kun je op veel verschillende werkplekken werken gedurende je carrière, dat maakt het een divers vakgebied. Er is voor ieder wat wils! Je moet natuurlijk wel affiniteit hebben met je doelgroep en erin geloven dat je je patiënt écht kan helpen. Er wordt weleens gezegd dat je patiënten toch niet beter worden en het onbegonnen zaak is, maar dat vind ik zo kort door de bocht. Je kunt je patiënten helpen, beter maken of stabiel houden. En soms moet je er gewoon voor ze zijn. Je moet je realiseren dat ook jij op een dag zomaar op de stoel van de patiënt kunt zitten, het kan iedereen overkomen. Wist je dat zo’n 43% van de Nederlanders in hun leven te maken krijgt met een psychische aandoening? En dat zo’n 2% van de bevolking ooit in een psychose raakt? Bij iedereen kan de wereld dus even op zijn kop staan waardoor je het niet meer begrijpt. Dat heb ik tijdens mijn werk op de crisisdienst vaak genoeg meegemaakt, en juist dan kun je heel veel betekenen voor iemand. Ziekten als kanker, hartfalen of suikerziekte gaan vaak ook niet over, daar help je je patiënten ook door ze stabiel te houden.  
Als je misschien liever niet in het ziekenhuis wilt werken, maar wel graag een afwisselende baan wilt wat snel en soms acuut is dan zit je bij de psychiatrie echt goed! 

Een laatste tip? 
Doe waar je blij van wordt en wat je energie geeft met de collega’s die je leuk vindt! Je moet je goed kunnen voelen.

Meepraten over dit onderwerp? Of vragen of opmerkingen voor Merel of voor mij?
Stuur een berichtje via instagram!

Instagram

Geplaatst op

Blog 10: In gesprek met een militair (huis)arts

De eerste verzoekjes voor blogs komen binnen en dat vind ik dus echt super leuk!
Deze week ga ik daarom in gesprek met Liesbeth Kemkers, moeder van twee kinderen, fietsfanaat en werkzaam bij defensie als militair huisarts. Een totaal onbekende wereld voor mij. 

Liesbeth, wat leuk dat ik jou wat vragen mag stellen! Hoe ben jij terecht gekomen bij defensie? 
Eigenlijk wist ik heel snel wat ik wilde, die struggle over wat je moet kiezen ken ik dus helemaal niet! Ik kwam er tijdens mijn coschappen al vrij snel achter dat ik niet zo goed paste in het ziekenhuis, iedereen was soms zo stug. Daarnaast vond ik defensie altijd al interessant, als ik niet toegelaten was tot de studie Geneeskunde was ik wellicht wel militair geworden. Zodoende heb ik mijn keuzecoschap gevolgd op de kazerne in Assen nadat ik nog enthousiaster was geworden op een open dag. Na mijn keuze-coschap wist ik het direct, dit is het helemaal. 

Wat trok je dan zo enorm? 
Hmm, lastig om één ding te noemen, maar ik denk toch het avontuur. Het is natuurlijk een hele andere wereld, spannend, een echt avontuur. Daarnaast vind ik het heel erg fijn om in teamverband te werken en bij defensie werk je als algemeen militair arts (AMA) écht in een team, je moet op elkaar kunnen bouwen. Wat ook zo leuk is, is dat je bij defensie leert dat je zoveel meer kunt dan je zelf denkt, je verlegt echt je grenzen. 

En hoe word je dan algemeen militair arts? 
Voordat je mag starten met de opleiding moet je eerst gekeurd worden. Daarbij moet je voldoen aan de standaard eisen voor een militair, dat wil zeggen niet medicatie afhankelijk, fysiek fit, minimaal 1.55m, minimaal 55kg, niet kleurenblind en indien bril/lens afhankelijk een niet te hoge sterkte.
De opleiding is eigenlijk heel erg breed en duurt iets langer dan twee jaar. Je begint met een opleiding tot officier en militair aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. In de twee jaar daarna word je opgeleid tot algemeen militair arts. Je begint met een half jaar stage in een huisartsenpraktijk via de normale huisartsenopleiding gevolg door een half jaar op de spoedeisende hulp. Daarna volg je allerlei cursussen over sportgeneeskunde, forensische geneeskunde en je leert van alles over tropengeneeskunde.

‘Die struggle over wat ik moest kiezen ken ik totaal niet!’

Waar zit de opleiding en zijn er veel opleidingsplekken of is het lastig om ertussen te komen?  
De opleiding tot officier is alleen maar in Breda. Voor het deel van de opleiding dat je volgt via de huisartsenopleiding (huisartsgeneeskunde en spoedeisende hulp) kun je overal geplaatst worden. Daar heb je zelf niet zoveel invloed op, dus het kan zomaar zijn dat dat ver van je woonplaats is. Dan kun je in de buurt overnachten op een kazerne, dat noem je binnen slapen, of heb je gewoon veel reistijd. Het aantal opleidingsplekken weet ik niet precies, in mijn tijd waren dat er 24. Je kunt de opleiding tot militair arts volgen bij de landmacht, luchtmacht en de marine. De basis van de opleiding is voor alle drie hetzelfde, maar de oefeningen zijn anders. Ik ben militair bij de landmacht.  

Wat zijn je taken als militair arts? 
Tijdens een gemiddelde week als militair arts begin je de ochtend vaak met sporten zodat je fysiek fit blijft, daarnaast heb je vaker overleggen met je collega ama-artsen of met je commandant. Je bereidt oefeningen voor en geeft les aan de verpleegkundigen. Je werkt ongeveer 1 à 2 dagen op het militair gezondheidscentrum, daar voer je huisarts taken uit en draai je dus spreekuur. 
Een ander groot gedeelte zijn de oefeningen. Als militair arts word je bij een (medische) eenheid geplaatst. In de eenheid vorm je met twee verpleegkundigen, twee verzorgenden, twee helpenden een hulppost. Met je eenheid ga je op oefening. Eigenlijk zijn er twee soorten oefeningen. Ten eerste groene oefeningen, daarbij train je mee in de oefening en werk je achter de gevechtseenheden. Je oefent om een hulppost op te zetten en snel te verplaatsen, je moet wachtlopen en je leert met acute patiënten om gaan en met name te handelen met weinig middelen. Tijdens oefening ga je ook vaak op rantsoen dat betekent weinig slapen, niet douchen en rantsoenen eten. Een ander soort oefening wordt ook wel de non-excercising club genoemd. Daarbij werk je niet direct in het oefengebied maar bouw je een huisartsenpost ter plaatse op. Je werkt dus buiten het terrein en bent de eerste hulp bij kleine ongevallen (zoals verzwikte enkels of geschaafde geïnfecteerde knieën tijdens een oefening) en draait spreekuur voor de gevechtseenheden. 

Ben je ook wel eens op uitzending geweest? 
Ja. Als je de opleiding tot militair arts hebt afgerond ga je vaak op oefening en soms ook op uitzending. Toen ik in opleiding was gingen we minimaal zes keer per jaar op oefening. Zo’n oefening duurt tussen de twee en vier weken en is in Duitsland, Tsjechië of Polen.
Na je opleiding ben je tenminste drie jaar verbonden aan defensie dus dat komt neer op in ieder geval vijf jaar bij defensie. Ik ben twee keer op uitzending geweest, een keer naar Afghanistan voor bijna vijf maanden en een keer naar Sint Maarten, vlak na orkaan Irma, voor ongeveer zeven weken. Het is natuurlijk afhankelijk van de hoeveelheid militaire missies of en hoe vaak je op uitzending gaat. 

Hoe bedoel je tenminste vijf jaar bij defensie? Kun je geen militair arts blijven? 
Nee, dat kan niet. Het is net zoiets als een ANIOS (Arts Niet In Opleiding tot Specialist), dat kun je ook niet blijven, op een gegeven moment ga je verder specialiseren. Militair arts blijf je dus ongeveer vijf jaar, daarna ga je je specialiseren net zoals in het ziekenhuis. De meeste kiezen voor huisarts, militair of civiel (= gewoon de huisarts zoals we die allemaal kennen). Maar de vervolgstap tot bedrijfsarts, sportarts of arts maatschappij & gezondheid wordt ook veel gekozen. Je kunt ook specialist worden met een dubbel dienstverband, dat wil zeggen dat je een aantal dagen per week werkt als specialist in een ‘gewoon’ ziekenhuis en een aantal dagen per week in het militair hospitaal. Want ook in het militair hospitaal zijn eigenlijk alle specialismen nodig zoals in een gewoon ziekenhuis. Revalidatiearts in het militair revalidatiecentrum is ook een optie. 

Jij hebt gekozen voor militair huisarts. Wat is het verschil met een gewone huisarts? 
Eigenlijk zijn de verschillen klein, behalve dat je als militair arts militairen als patiënten hebt. Dat komt omdat alle militairen een militair huisarts hebben en geen civiele huisarts. Dat heeft eigenlijk twee belangrijke redenen. Ten eerste omdat een gewone huisarts niet in kan schatten wat oefeningen inhouden en wat de lichamelijke belasting is. Ten tweede omdat militairen collectief verzekerd zijn en daardoor geen gebruik maken van de standaard gezondheidszorg. Militairen hebben dus hun eigen huisarts, tandarts, fysiotherapeut, maar ook hun eigen ziekenhuis en eigen revalidatiecentrum. Als militair huisarts werk je vaak een aantal dagen op de kazerne, maar ook een aantal dagen in een civiele huisartsenpraktijk om je kennis over kinder- en ouderengeneeskunde te blijven behouden, want kinderen en ouderen zie je op de kazerne natuurlijk niet. Daarnaast doe je diensten op de huisartsenpost in de avonden/nachten en weekenden.

‘Je kunt geen algemeen militair arts blijven, net zoals je geen ANIOS kunt blijven. Je gaat je uiteindelijk specialiseren.’

En wat zijn jouw werkzaamheden als militair huisarts? Ga je dan nog wel eens op uitzending, want ik kan me voorstellen dat dat lastig te combineren is met het moederschap? 
Ik draai nu spreekuur op de kazerne en werk daarnaast één dag per week in een civiele huisartsenpraktijk. In de avonden, nachten of weekenden heb ik af en toe dienst op de huisartsenpost. Als militair huisarts is de kans op een uitzending een stuk minder groot dan als AMA. Het zou wel kunnen, maar dat ligt dus ook aan het aantal uitzendingen. Mijn plan was eigenlijk om vijf jaar als militair arts te werken en me dan te specialiseren tot sportarts of civiele huisarts, maar uiteindelijk ben ik dus militair huisarts geworden. Ik kon mijn opleiding tot huisarts via defensie doen en die kans heb ik gegrepen. Ik vind het nog steeds super leuk om voor defensie te werken en het is net als het huisartsenvak goed te combineren met het moederschap. De opleiding tot militair arts en de drie jaar als militair arts zijn veel lastiger te combineren met het moederschap. Sowieso vergt dat wel wat flexibiliteit en aanpassingsvermogen van niet alleen jezelf, maar ook je omgeving. Maar militair huisarts en moeder zijn is een prachtige combinatie. 

Is je salaris als militair arts in opleiding anders dan dat van een ANIOS in het ziekenhuis? 
Nee, dat is ongeveer hetzelfde. 

En de administratielast? 
Als militair arts in opleiding is dat minder dan dat van een ANIOS in het ziekenhuis denk ik. Maar nu heb ik dezelfde administratielast als dat van een huisarts. 

Heb je nog tips voor mensen die nadenken over het specialisme militair arts?  
Het is het belangrijkst om te kiezen wat je leuk vindt! Militair arts worden kan een heel mooi voortraject zijn als je bijvoorbeeld huisarts of sportarts wilt worden. Maar als je al zeker weet dat je medisch specialist wilt worden, bijvoorbeeld orthopeed of cardioloog, dan is de opleiding tot militair arts wellicht niet de juiste vooropleiding. Het duurt namelijk al twee jaar en nadien dien je nog drie jaar. Maar het is een prachtig vak, een erg breed vak en geeft je zeker ervaring en kennis wat nuttig kan zijn bij verschillende specialisaties nadien. Ik ben nog steeds blij met de keuze die ik destijds gemaakt heb. 

Meepraten over deze blog? Of heb je nog vragen voor Liesbeth? Laat het me weten via Instagram of e-mail!

Instagram
E-mail

Geplaatst op

Blog 9: In gesprek met internist acute geneeskunde en onderwijsfanaat Anique Baten

Deze week ga ik in gesprek met Anique Baten, oorspronkelijk opgeleid tot internist acute geneeskunde, maar ondertussen fulltime werkzaam als onderwijskundig adviseur medische opleidingen en als promovenda o.g.v. medisch onderwijs. Haar missie: een training en inwerktraject ontwikkelen om de transitie van schoolbank naar beroepspraktijk te ondersteunen en jonge dokters zo een veilig en effectief leerklimaat te bieden ter voorbereiding op de eerste dienst. 

Anique, wat leuk dat je mij benaderd hebt voor dit gesprek! Jij bent namelijk een dokter die het anders doet, je bent afgestudeerd medisch specialist maar je hebt je nu gericht op onderwijs. Wanneer wist jij dat je dokter wilde worden? 
Haha, dat weet ik nog precies. Het was september 1994, ik was 11 jaar en keek naar de eerste aflevering van een destijds nieuwe ziekenhuisserie genaamd ER… Heel classic verhaal dus! 
Na mijn VWO werd ik direct ingeloot voor Geneeskunde, na zes jaar studeerde ik af als basisarts. Ik ben na mijn coschappen aan de slag gegaan als ANIOS Interne geneeskunde en kreeg binnen een half jaar een opleidingsplek aangeboden. Ik kwam erachter dat ik goed was in het in kaart brengen van klinische problemen en in staat was om patiënten gedurende dat proces snel op hun gemak te stellen. Na een loopbaan als intensivist of hematoloog te hebben overwogen, kwam ik terecht bij de acute geneeskunde. De acute geneeskunde intrigeerde me en sloot perfect aan bij mijn kwaliteiten. Daarnaast vond ik het werken in teamverband heel fijn; de SEH (Spoedeisende Hulp) voelde als een veilige plek waar je het samen doet.

En wanneer wist je dat je eigenlijk geen dokter meer wilde zijn? Je hebt je hele opleiding tot internist doorlopen, dat is een lange weg!
Nadat ik een plek als fellow bij de hematologie had bemachtigd was er een kort moment van paniek: “Is dit het wel? Kan ik dit wel?” De immense verantwoordelijkheid voelde erg ongemakkelijk, alsof ik noodgedwongen een jas aan moest trekken die me toch echt nog een paar maten te groot was. Uiteindelijk bleek een ander specialisme me dus beter te passen. Ondanks mijn gebrek aan zelfvertrouwen heb ik mijn opleiding vlot doorlopen. Mijn onzekerheid werd door de opleiders gesust; volgens hen “kon ik het echt wel”!
Na vier jaar algemeen interne geneeskunde werd ik een van de eerste fellows acute geneeskunde in Nederland. Ik kreeg veel ruimte van mijn opleiders om de opleiding in mijn ziekenhuis verder vorm te geven en had veel contact met fellows uit andere centra. Ik voelde me binnen de acute geneeskunde als een vis in het water en toch…de onzekerheid bleef. Zeker toen de eindstreep in zicht kwam en ik me meer en meer realiseerde dat ik straks een rol als supervisor op me zou moeten gaan nemen. Door een samenloop van omstandigheden begon ik tegen het einde van mijn opleiding met een promotietraject op het gebied van medisch onderwijs en toen viel plots alles op z’n plaats. Ik vind bezig zijn met medisch onderwijs zo leuk en het geeft me zoveel energie dat ik uiteindelijk niet meer terug de kliniek in ben gegaan. Een keuze waar ik tot op de dag van vandaag nog geen seconde spijt van heb gehad!

‘De immense verantwoordelijkheid voelde ongemakkelijk, alsof ik een jas moest aantrekken die me nog een paar maten te groot was’

Waar houd je je nu mee bezig? 
Ik combineerde mijn promotie de eerste jaren met een baan als docent medische hulpverlening aan de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen), om in 2018 de overstap te maken naar de ambulancezorg waar ik een functie bekleedde als onderwijsadviseur en –ontwikkelaar. Daar heb ik met veel plezier gewerkt tot afgelopen juli. Per 1 juli ben ik begonnen in mijn nieuwe functie als onderwijskundig adviseur medische opleidingen binnen Isala (Zwolle en Meppel). Hier mag ik mij o.a. bezig houden met het onderwijs voor de coassistenten, de kwaliteit van de coschappen en de opleiding van de arts-assistenten. De transitie van coassistent naar a(n)ios kan ik zo ook duidelijk positioneren als een overgang die alle aandacht verdient. 

Wat goed dat je daar meer aandacht voor wilt vragen! Ik denk inderdaad dat daar gemiddeld weinig aandacht voor is terwijl het een mega stap is en je nog zóveel moet leren als jonge dokter. Waar gaat jouw promotieonderzoek over? 
Ik ben bezig met het ontwikkelen van een onderwijsinterventie om de stap van coassistent naar dokter kleiner te maken en jonge dokters beter voor te bereiden op hun eerste dienst. Aan het medische gedeelte, de medische kennis, wordt uiteraard heel veel aandacht besteed, maar dokter zijn bestaat uit zoveel meer. Welke patiënt ga je als eerste beoordelen? Wanneer bel je je supervisor om te overleggen in de dienst? Hoe ga je om met een zeer ervaren verpleegkundige die het duidelijk niet eens is met jouw beleid? Of met een coördinator op de spoedeisende hulp die vindt dat jij eerder moet overleggen met je achterwacht zodat de doorstroom van patiënten sneller gaat? Wat doe je als je tussendoor ook nog telefoontjes krijgt van verpleegkundigen over patiënten die je niet kent over verhoogde glucosewaarden of het mogen geven van een slaaptabletje? Hoe overleg je überhaupt een patiënt telefonisch met je supervisor, want tijdens dagdiensten kijken ze natuurlijk vaak over je schouder met je mee. Hou houd je overzicht tijdens een drukke dienst? Allemaal naar mijn mening onderbelichte zaken, maar wel heel belangrijk. 

Hoe ziet jouw training eruit? 
Het originele trainingsconcept (PREPARE) bestaat uit 3 trainingsdagen waarbinnen middels verschillende werkvormen de eerder beschreven situaties worden getraind. Ter ondersteuning gebruiken de deelnemers een naslagwerk dat in samenwerking met het team van Compendium Geneeskunde werd geschreven. Dit naslagwerk, dat uiteraard ook los van de cursus kan worden gebruikt, behandelt alles van ABCDE-systematiek tot hoe om te gaan met vragen over afdelingspatiënten. Zowel de inhoudsopgave van dit naslagwerk als het trainingsprogramma zijn gebaseerd op de resultaten van de verschillende deelstudies. Tijdens de lockdown was live onderwijs niet tot nauwelijks mogelijk, daarom zijn we op zoek gegaan naar online alternatieven om de eerste dienst te kunnen simuleren. Dit alternatief vonden we in een nieuw te ontwikkelen webapplicatie. Aan deze webapplicatie (PREPAREsim) wordt momenteel hard gewerkt en hopelijk hebben we er zo over een aantal maanden een heuse online, interprofessionele opleidingstool bij. Binnen PREPAREsim doen artsen en verpleegkundigen/medisch hulpverleners samen dienst op een virtuele SEH. De supervisor is beschikbaar voor overleg en coördineert het spel. Zo bepaalt de supervisor de patiëntenstroom en kan hij/zij bijv. ook vragen van afdelingsverpleegkundigen inschieten. Na afloop van een sessie volgt een uitgebreide debriefing. Hier zit het grootste leerrendement. Ik heb goede hoop dat deze tool tot ver na het coronatijdperk zal bijdragen aan een inspirerende en uitdagende leeromgeving.

Wauw! Dat klinkt super leuk en tegelijkertijd heel leerzaam. Welke geluksvogels hebben deze trainingen mogen volgen? 
Het was tot nu toe alleen nog maar in studieverband voor mijn promotieonderzoek. Ik onderzoek nu mogelijkheden om PREPARE te integreren binnen het opleidingsaanbod van de Isala Academie en hier meteen een laatste deelstudie aan te koppelen.

‘Dokter zijn bestaat uit zoveel meer dan alleen het hebben van medische kennis’

Als jij de cursussen die je zelf hebt ontwikkeld had gehad als jonge arts-assistent of jonge internist denk je dan dat je nog werkzaam was als dokter? 
Goh, dat is een moeilijke vraag. Bij mij ging de 1e overgang (die van coassistent naar dokter) eigenlijk heel soepel door een hele goede mentor. Maar tijdens mijn gehele arts-assistententijd heb ik wel het gevoel gehad dat ik niet goed genoeg was. Ik dacht dat de supervisoren me aardig vonden en betrouwbaar, maar niet goed. Ik dacht altijd dat er een moment zou komen waarbij ik door de mand zou vallen, dat past wel bij het imposter syndroom, iets wat je nu veel vaker hoort. Doordat ik altijd dacht eens door de mand te vallen en niet goed genoeg te zijn denk ik dat de 2e overgang gewoon te groot was. Of ik met mijn eigen leermethode minder aan mezelf getwijfeld had weet ik niet, maar dat zou zeker kunnen. Al denk ik dat er nu sowieso wel meer aandacht is voor de beoordeling van je eigen kunnen in de opleiding door middel van de EPA’s (Entrustable Professional Activities). 

Wat is jouw grote droom op werkgebied? 
Dat PREPARE als evidence based onderwijsinterventie wordt opgepakt door faculteiten en ziekenhuizen in heel Nederland, zodat jonge dokters optimaal begeleid worden in hun overstap naar de praktijk en in het bijzonder in hun voorbereiding op de eerste dienst.

Heb je nog een laatste tip voor coassistenten of jonge dokters? 
Volg je hart en vraag om hulp! 

Wat vond jij het lastigst als beginnende dokter? Kan er nog iets verbeterd worden aan de begeleiding die jij hebt gehad als jonge dokter? Praat mee via instagram!

Instagram

Geplaatst op

Blog 7: In gesprek met een revalidatiearts in opleiding

Deze week ga ik in gesprek met dokter Sigrid Meijer, een sociaal iemand met het hart op de juiste plek. Een dokter die echt iets wil betekenen voor de patiënt en dat graag in teamverband doet. Ze is revalidatiearts in opleiding in Nijmegen en heeft haar plekje daar helemaal gevonden!

Sigrid, wat fijn dat je ons mee wilt nemen in jouw werk als revalidatiearts in opleiding. Hoe is het met je?
Het gaat heel erg goed! Ik zit zo op mijn plek bij de revalidatie en ben toegelaten tot de opleiding tot revalidatiearts per september komend jaar dus dat is helemaal super!

Ik heb eerlijk gezegd niet zo’n goed beeld van de revalidatiegeneeskunde, waar houd je je als revalidatiearts eigenlijk mee bezig?
Het is een ontzettend breed vakgebied en dat maakt het ook zo leuk. Je werkt buiten het ziekenhuis, maar de lijntjes zijn heel kort en je bent ook vaak in het ziekenhuis dus voor mij is dat de perfecte combinatie! De revalidatiegeneeskunde heeft eigenlijk vier grote vakgebieden. Allereerst houding & beweging, daaronder valt bijvoorbeeld de revalidatie na een amputatie door een infectie, ongeluk of suikerziekte, of patiënten met reumatische aandoeningen of meerdere botbreuken door een ongeluk. Ten tweede patiënten met chronische pijnklachten met een anatomisch substraat (dat wil zeggen dat er een anatomische oorzaak voor de pijnklachten is, er zijn ook centra die zich richten op chronische pijnklachten waar met name psychische problematiek de oorzaak is) vallen hieronder. Daarnaast is de neurorevalidatie een groot gedeelte van ons werk, dat zijn patiënten na een herseninfarct of -bloeding of patiënten met hersenletsel na een ongeluk of bijvoorbeeld zuurstofgebrek na een reanimatie. Maar ook mensen met een dwarslaesie en patiënten met progressieve neurologische aandoeningen zoals Multiple Sclerose (MS). Als laatste de kinderrevalidatie, daaronder valt eigenlijk alles bij kinderen t/m 18 jaar, het zijn vaak aangeboren aandoeningen. Het laatste jaar is hier een hele nieuwe groep bijgekomen: de patiënten die revalideren na een COVID19-infectie, hier zijn nieuwe programma’s voor opgezet maar omdat het pas zo kort bestaat zijn we daarin nog wat zoekende.

Hoe ben je terecht gekomen bij de revalidatiegeneeskunde? 
In mijn coschapspoor had ik heel snel een keuzecoschap, dat regel je zelf en daar kan je niet in de week voor het coschap mee beginnen. Ik moest dus een plekje zoeken waar ik graag een coschap wilde lopen voordat ik überhaupt coschappen in het ziekenhuis had gehad. Dus heb ik me door ervaringen van anderen te lezen verdiept in de opties voor een keuzecoschap. Daar kwam ik een stukje over revalidatiegeneeskunde tegen en dat leek me wel wat! Ik heb het revalidatiecentrum gemaild en mocht daar mijn keuzecoschap volgen. Ondertussen was ik begonnen met de coschappen in het ziekenhuis en ik merkte dat ik me daar niet zo thuis voelde. De revalidatiegeneeskunde vond ik direct leuk! En ook nadat ik alle coschappen had gehad vond ik de revalidatie nog steeds het allerleukst. Mijn laatste coschap heb ik dus ook bij de revalidatiegeneeskunde gedaan en toen wist ik het eigenlijk zeker. Om ervaring als arts op te doen heb ik een tijd bij de neurologie gewerkt, en daar wist ik weer direct waarom ik liever niet in het ziekenhuis zou willen werken. Toen er een vacature voor arts-assistent revalidatiegeneeskunde voorbij kwam heb ik direct gesolliciteerd en nu heb ik dus zelfs een opleidingsplek weten te bemachtigen!   

‘De revalidatie geneeskunde is ontzettend breed, dat maakt het ook zo leuk!’

Waarom wilde je niet in het ziekenhuis werken? Wat stond je tegen aan het ziekenhuis?
Ik voelde me er niet echt thuis, de sfeer is heel erg competitief en hiërarchisch. En daarnaast stoort het me enorm dat iedereen alleen naar zijn eigen stukje kijkt, als de patiënt niet precies de symptomen heeft volgens het boekje volgt er altijd een discussie over wie de hoofdbehandelaar moet worden. Ik wil het gewoon samen doen op de plek waar de patiënt de beste zorg krijgt!
Bij de revalidatie werken we echt in teamverband, we doen het samen in plaats van allemaal alleen ons eigen stukje, dat vind ik ontzettend leuk! Daarnaast is de sfeer binnen de revalidatie ook heel erg open, je kunt het overal over hebben, en zijn de werktijden, administratietijd, pauzes, vrije dagen en diensten gewoon echt heel erg goed geregeld. Anders dan binnen het ziekenhuis waar je vaak veel langere dagen maakt dan in je contract staat en er standaard te weinig compensatie is voor diensten. En niemand zegt er natuurlijk wat van, want je zit in een afhankelijkheidspositie als je nog een opleidingsplek wil.

Je geeft aan dat je de zorg van de patiënt zo graag samen doet. Wie werken er allemaal mee aan de revalidatie van jullie patiënten?
Het is een groot team bestaande uit een revalidatiearts, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, logopedisten, psychologen, maatschappelijk werk, ergotherapeuten en soms de diëtiste uit het ziekenhuis. Maar ook de psychomotore therapeut die zich met name richten op het bepalen en laten ervaren van iemands fysieke grenzen en balans tussen belasting en belastbaarheid samen met de ergotherapeut. Daarnaast de bewegingsagoog die heel specifiek naar bepaalde bewegingen en sporten kijkt, als iemand bijvoorbeeld heel graag zwemt kijkt diegene mee om te zorgen dat dat mogelijk gemaakt wordt.

Hoe ziet jouw gemiddelde werkweek eruit? 
Als revalidatiearts (in opleiding) heb je zowel dagen in de kliniek, dat wil zeggen dat je de intake van de nieuwe patiënten doet en de ontslaggesprekken van de patiënten die opgenomen hebben gelegen. Daarnaast heb je een aantal dagdelen poli, ingeplande administratietijd, doe je consulten in het ziekenhuis en neem je deel aan een aantal MDO’s (Multi Disciplinaire Overleggen). Het is dus heel erg afwisselend werk.
Als arts-assistent werk je 36 uur, dat zijn 4 dagen van 9 uur in ons geval. Tijdens de opleiding worden dat weer vijf dagen per week, maar nadien als revalidatiearts kun je gemakkelijk parttime werken.  

‘Ik wil het gewoon samen doen, op de plek waar de patiënt de beste zorg krijgt’

Je hebt het over ingeplande administratietijd, dat klinkt fantastisch! Lekker afgebakend! Hoeveel procent van jouw werkdag besteed jij aan administratie?
Mijn ingeplande administratietijd ook wel indirecte patiententijd genoemd is ongeveer 33% van mijn wekelijkse uren, dus ik heb ongeveer 3 uur administratietijd per dag ingepland staan in mijn agenda. Dit zijn vaak kleine blokjes van 15 minuten dus niet super efficiënt, maar hiermee kom je al wel een eind.

Heb je diensten?
Nu niet, maar dat komt uiteraard wel! Er liggen denk ik gemiddeld ongeveer 25 tot 30 patiënten opgenomen in het revalidatiecentrum. De patiënten liggen gemiddeld 50 dagen dus ongeveer 2 maanden opgenomen, zij zijn er natuurlijk dag en nacht. Als er in de nacht iets gebeurt bellen de verpleegkundigen de dienstdoende revalidatiearts. De diensten die je hebt zijn in principe dus bereikbaarheidsdiensten waarbij je thuis bent en gebeld wordt als je nodig bent.

Verschilt jouw salaris van het salaris van een arts-assistent die in het ziekenhuis werkt?
Nee in principe is dat hetzelfde, enige verschil is wellicht dat ik ook daadwerkelijk de uren in mijn contract werk en vrijwel geen (onbetaalde) overuren draai.

Als er mensen zijn die enthousiast geworden zijn over de revalidatiegeneeskunde. Waar zou je kunnen gaan werken? En waar kun je in opleiding?
Je hebt acht opleidingsregio’s en onder die regio’s vallen meerdere revalidatiecentra. Je hebt twee regio’s in Amsterdam (aangesloten aan VU en aan AMC), maar ook regio Leiden en regio Utrecht, regio Noord Oost Nederland, Zuid Oost Nederland, Oost Nederland en Zuid West Nederland. Ik ben in opleiding in regio Oost Nederland, daaronder valt het Radboud umc (Nijmegen), de Sint Maarten kliniek (Nijmegen), de Tolbrug (’s-Hertogenbosch), Klimmendaal (Arnhem) en het Rijnstate ziekenhuis (Arnhem). Alle informatie is te vinden op de website www.revalidatiegeneeskunde.nl.

Laatste vraag, is promoveren een must om in opleiding te komen? Zo niet, is er wel ruimte om onderzoek te doen mochten mensen dat leuk vinden?
Nee, het is geen must om gepromoveerd te zijn om in opleiding te komen. Het is wel een must om ervaring te hebben als arts-assistent in het ziekenhuis. Veel collega’s hebben bij de neurologie of de orthopedie gewerkt. Wat betreft onderzoek, er wordt veel onderzoek gedaan binnen de revalidatiegeneeskunde. In de ene regio meer dan de andere, in mijn regio is met name de Sint Maartenskliniek in Nijmegen heel erg ver op dat gebied. In onze opleiding is er tijd ingebouwd voor óf management óf onderwijs & opleiding óf onderzoek. Dus ja, er is zeker ruimte voor! 

Geplaatst op

Blog 6: In gesprek met Richard de Leth, expert op het gebied van een gezonde leefstijl

Ik ben op zoek naar de mogelijkheden op de arbeidsmarkt met een doktersdiploma. De standaardroute van arts-assistent tot medisch specialist in het ziekenhuis kennen we allemaal door de coschappen, maar wat is er buiten het ziekenhuis eigenlijk allemaal te kiezen? Elke week staat er een blog online, de ene week over van alles wat te maken heeft met het maken van die keuze, de andere week een inkijkje in het leven van een dokter die andere keuzes gemaakt heeft. Want hoe ziet je dag er dan uit? Waarom zijn keuzes gemaakt? En hoe is hij of zij gekomen op de plek waar die dokter nu staat?

Deze week ga ik in gesprek met Richard de Leth. Een dokter die na het afronden van de coschappen, voor zijn doktersexamen, heel snel afscheid heeft genomen van het dokterschap, omdat de ‘ziektezorg’ niet bij hem paste. Hij wil zich veel meer richten op preventie in plaats van ziekte, want hoe cliché ook: voorkomen is beter dan genezen. Hij heeft zich verdiept in wat gezondheid nou eigenlijk is en hoe je dit kunt bereiken en helpt nu duizenden mensen met zijn platform OERsterk naar een gezonde leefstijl, een fit lichaam en een sterke geest. Een fantastisch mooie missie waar naar mijn mening veel meer aandacht voor zou moeten zijn!

Richard, nogmaals bedankt dat je tijd wilt maken voor dit interview en ons een kijkje wilt geven in jouw leven en de keuzes die jij hebt gemaakt om op deze plek te komen. Jij hebt in 2007 jouw coschappen afgerond en bent heel snel daarna gestopt. Wat stond je het meest tegen aan het dokterschap en hoe heb je de keuze om iets anders te doen zo snel na het afstuderen gemaakt? 
Tijdens de coschappen merkte ik al dat ik veel breder keek dan in het ziekenhuis werd gedaan. Ik keek naar de hele patiënt, wilde adviezen geven over bewegen, gezonde voeding, maar ook de oosterse geneeskunde interesseerde me waarover ik adviezen wilde geven. Echter merkte ik ook direct dat dit niet echt gewaardeerd werd. Een supervisor heeft me wel eens de kamer uitgestuurd waarbij ik op de gang moest wachten en moest nadenken waarom ik bepaalde adviezen gaf. Dit out of the box denken werd dus totaal niet gewaardeerd. Daarnaast stond het behandelen van ziekte die mogelijk ook voorkomen hadden kunnen worden me tegen, overal is wel een pilletje voor. De reguliere geneeskunde is naar mijn mening te veel bezig met korte termijn oplossingen. Vroeger heette de studie medicijnen, dat is veranderd in geneeskunde, maar eigenlijk is de oude benaming passender voor de reguliere geneeskunde zoals deze nu is in mijn optiek. 

‘Voorkomen is beter dan genezen, maar tegenwoordig is overal wel een pilletje voor’

Vond je het een lastige keuze om te maken?
De keuze was niet lastig, want ik wist dat ik niet in het ziekenhuis paste. Ik had direct een duidelijke missie: gezondheid promoten en verbeteren. Het was wel lastig om uiteindelijk op de plek te komen waar ik nu sta, dat ging met vallen en opstaan. Ik startte mijn eigen bedrijf maar wist niets van ondernemen, het ging me financieel dus absoluut niet voor de wind, maar ik had een duidelijk doel voor ogen en heb gewoon doorgezet. 

Ik denk dat het voor velen herkenbaar is dat men in het ziekenhuis vooral bezig is met ziekten en veel minder met preventie en een goede leefstijl, terwijl een ongezonde leefstijl wel de basis is van vele ziekten. Wat zou er moeten veranderen aan het systeem zoals deze nu is? 
Ten eerste worden er te veel beslissingen gebaseerd op de korte termijn en niet op de lange termijn. Bij een patiënt met bijvoorbeeld beginnende suikerziekte of een hoge bloeddruk is het veel gemakkelijker om een pilletje voor te schrijven dan om uitgebreide uitleg te geven over een gezonde levensstijl en actief te coachen. Dat kost meer tijd en dus geld. Daarnaast denken we te veel in hokjes, de geneeskunde en het ziekenhuis zijn allemaal losse bedrijven die maar naar één stukje van de patiënt kijken, het zijn allemaal losse eilandjes, terwijl een patiënt niet uit losse eilandjes bestaat maar één persoon is. Foto geneeskunde noem ik dat, er wordt gekeken naar één moment en niet naar de film. Ik denk dat we daar de plank misslaan en minder goede zorg bieden dan dat mogelijk zou zijn. Maar ook de financiële inrichting van het systeem zorgt voor verkeerde impulsen. De dorpsdokter in China van jaren geleden kreeg betaald als patiënten niet ziek werden, want dan was je een goede genezer, nu wordt er betaald per ziekte en per ingreep. Dat is natuurlijk niet erg stimulerend in het voorkomen van ziekten. We zouden het systeem anders moeten inrichten en bruggen moeten bouwen tussen de reguliere en de complementaire geneeskunde. 

In mijn Geneeskunde opleiding was er heel erg weinig aandacht voor wat een gezonde leefstijl en gezonde voeding nou eigenlijk is terwijl dat dus zó belangrijk is, hoe was dat in jouw opleiding?
Nee, daar werd niet over gesproken en het leefden ook totaal niet. Ik heb het idee dat het nu veel meer leeft bij de jongere dokters. Er zijn veel meer artsen die zich hierin verdiepen, hierover uitspreken en er aandacht aan besteden. Prachtige initiatieven! Des te schrijnender is het om te zien dat er in het ziekenhuis weinig veranderd is naar mijn mening.  

‘De dorpsdokter in China kreeg betaald als iemand niet ziek werd, tegenwoordig wordt er per ziekte en per ingreep betaald’

Hoe ben jij aan al jouw kennis gekomen over een gezonde levensstijl en gezonde voeding?
Na Geneeskunde heb ik me verdiept in de orthomoleculair geneeskunde, de kinesiologie en de psycho-neuroimmunologie door verschillende opleidingen te volgen. De orthomoleculaire geneeskunde, ook wel nutritionele geneeskunde genoemd, is een vorm van geneeskunde die zich verdiept in voedingsmiddelen, vitamines en mineralen voor een gezond lichaam en om eventueel in te zetten bij ziekten. Kinesiologie, oftewel bewegingsleer houdt zich bezig met de mens als geheel en de motoriek, het zelfhelend vermogen van het lichaam staat hierbij op de voorgrond. En psycho-neuroimmunologie kijkt naar de wisselwerking tussen de psyche, het zenuwstelsel en het immuunsysteem, maar ook de hormonale cycli. Door opleidingen te volgen en veel boeken te lezen heb ik geleerd om naar de gehele mens te kijken en denk ik dat ik weet wat gezondheid is en hoe je dit kunt bereiken. Ik voel me nu eigenlijk een échte dokter.

Jij bent OERsterk begonnen omdat hetgeen wat je deed niet paste. Je hebt een duidelijke missie, maar hoe ziet jouw gemiddelde werkdag er eigenlijk uit?
Mijn werkdagen zijn heel erg afwisselend, ik houd me bezig met mijn twee bedrijven: OERsterk en Vitaily. OERsterk is het platform waar we mensen helpen bij een vitaler leven en een gezonde leefstijl, Vitaily biedt dagelijkse supplementen die de gemiddelde mens te kort komt. Beide bedrijven zijn dus gericht op gezondheid. Mijn dagen vul ik met trainingen geven over gezondheid, maar ook besteed ik veel tijd aan de wekelijkse nieuwsbrief waarbij we mensen informeren over de nieuwste onderzoeken en inzichten in een gezonde leefstijl. Daarnaast nemen we elke week een podcast op: de OERsterk podcast. Daar ga ik in gesprek met allerlei mensen over gezondheid. Mijn werkzaamheden zijn dus allemaal gericht op gezondheid en een goede leefstijl promoten door het gezondheidsvirus te verspreiden! Het is een heel besmettelijk virus, maar gelukkig ongevaarlijk, sterker nog, je kunt er zelfs gezonder van worden!

De drie peilers voor een gezonde leefstijl zijn volgens jou gezonde voeding, regelmatig bewegen en voldoende ontspanning. Over het algemeen denk ik dat dokters vaak niet erg goed voor zichzelf zorgen door de lange werkdagen, hoge werkdruk en het onregelmatige leven. Jouw werkdagen klinken ook erg druk! Hoe zorg jij dat je voldoende beweegt en ontspant?
Mijn werk voelt absoluut niet als werk, het is echt mijn missie en ik krijg er veel energie van! Daarnaast is het fijn dat ik eigen baas ben, ik bepaal mijn eigen agenda. Ik werk maximaal 40 uur per week. Daarbij probeer ik ontspanning en beweging te combineren door bijvoorbeeld twee keer per week te sporten met mijn zoon. Op ons kantoor is er ook veel aandacht voor beweging en gezonde voeding, we kunnen staand werken en er is een tafeltennistafel.  

Wat zijn jouw doelen?
Mijn doel is om 1000 mensen op te leiden, zodat ook zij het gezondheidsvirus weer kunnen verspreiden en we nóg meer mensen helpen bij een gezonde levensstijl. Daarnaast zou ik het fantastisch vinden om onze cursussen ook aan te kunnen bieden in het Engels om zo nog meer mensen te bereiken.

Stel er zijn mensen mega enthousiast geworden van jouw verhaal en zij zouden hetzelfde willen doen. Heb je tips?
Volg je hart, laat je inspireren door andere dokters en geef niet op!

Tot slot, had je bepaalde keuzes anders willen maken? Was je opnieuw begonnen aan de studie Geneeskunde?
Nee, ik had het niet anders aangepakt als ik het over had mogen doen. Ik heb nooit spijt gehad van de studie Geneeskunde, want het menselijk lichaam is ontzettend interessant en het heeft veel deuren geopend.

Wil je meer weten over het platform OERsterk of over de supplementen van Richard, klik dan op onderstaande buttons.
Ben je coassistent of basisarts en wil je meer weten over gezonde voeding? Volg dan een coachopleiding van Richard of neem een kijkje op de site en Instagram pagina van stichting Student en Leefstijl. Zij staan voor een Geneeskunde opleiding met meer onderwijs over voeding en leefstijl en bieden de SELF-cursus aan waar je alles leert over gezonde voeding!

OERsterk
Vitaily
Student & Leefstijl

Geplaatst op

Blog 4: In gesprek met een arts in eHealth

Ik ben op zoek naar de mogelijkheden op de arbeidsmarkt met een doktersdiploma. De standaardroute van arts-assistent tot medisch specialist in het ziekenhuis kennen we allemaal door de coschappen, maar wat is er buiten het ziekenhuis eigenlijk allemaal te kiezen? Elke week staat er een blog online, de ene week over van alles wat te maken heeft met het maken van die keuze, de andere week een inkijkje in het leven van een dokter die andere keuzes gemaakt heeft. Want hoe ziet je dag er dan uit? Waarom zijn keuzes gemaakt? En hoe is hij of zij gekomen op de plek waar die dokter nu staat?

Deze week ga ik in gesprek met dokter Renske Braken, een creatieveling die graag out of the box denkt, het beste wil voor de patiënt en ook de processen rondom de zorg interessant vindt en graag verbetert. Ze is in 2019 afgestudeerd en is inmiddels werkzaam als arts in eHealth. Een hele andere richting dus! Super stoer!

Wat ontzettend leuk dat je wilt vertellen over jouw zoektocht en jouw huidige baan! Vertel eens, wat doe jij nou precies?
Ik werk bij everywhereIM, een relatief jong eHealth bedrijf gevestigd in Amsterdam. Hier ben ik tijdens mijn tweede masterstudie als bijbaan begonnen, 1 à 2 dagen in de week. Het bedrijf bestaat eigenlijk uit vier pijlers. Allereerst heeft het eigen software producten ontwikkeld. Met één van die producten, genaamd No-Code Greg, kan eigenlijk iedereen gemakkelijk een medische richtlijnen app ontwerpen zonder enige kennis van programmeren nodig te hebben. Daarnaast geven we zelf ook medische apps uit gericht op onderwerpen waarvan wij denken dat behoefte aan is binnen de zorg. Hiernaast werken we ook veel samen met grote klanten zoals ziekenhuizen, onderzoeksgroepen, overheidsinstanties of farmaceuten waarvoor we apps ontwikkelen met No-Code Greg, of custom-made, waarbij we een app helemaal ‘from scratch’ opzetten. Buiten het ontwikkelen van apps hebben we een consulterende rol in CE markering van medische apps. Software die kwalificeert als medisch hulpmiddel, maar niet is voorzien van een CE-markering mag namelijk niet worden verhandeld. Met het aanbrengen van een CE keurmerk geef je aan dat je medische product voldoet aan de Europese eisen wat betreft kwaliteit en veiligheid.

Wauw, wat een bijzondere baan! Heel wat anders dan de meeste afgestudeerde artsen doen. Waarom heb jij gekozen voor de baan die je nu doet? Wat stond je tegen aan het dokterschap? 
Tijdens de coschappen twijfelde ik al over het dokterschap, ik voelde me niet zo thuis in de ziekenhuiswereld. Ik had moeite met de cultuur, het is toch best een haantjescultuur, veel autoriteit, erg protocollair en weinig autonomie. Daarnaast miste ik de creativiteit, ik houd van ‘out of the box’ denken, kijken naar de specifieke wensen van de patiënt en niet het strakke protocolwerk. Ik ben altijd erg breed geïnteresseerd geweest, ik vind verschillende dingen leuk en ik ben ook best idealistisch ingesteld: ik wil graag dingen beter maken. Ik richt me dus liever niet alleen op het menselijk lichaam, maar ook op alles eromheen: het opstellen van beleid bijvoorbeeld en het management rondom alle zorgprocessen. Dat super specialistische in het ziekenhuis past gewoon minder goed bij mij. 

‘Ik had moeite met de cultuur, het is toch best een haantjescultuur’

Vond je het een lastige keuze om te maken om niet in het ziekenhuis te gaan werken? 
Ja, ik vond het zeker een lastige keuze. Al vond ik de struggle tijdens de coschappen misschien wel het lastigst. Iedereen was zo enthousiast over de coschappen en ik voelde me toch niet zo goed op mijn plek en dacht ‘ja maar wat wil ik dan wel?’. Toen ben ik gaan praten met de studieadviseur en mijn mentor en die lieten mij zien dat er eigenlijk heel veel andere opties waren naast en na Geneeskunde. Uiteindelijk heb ik ervoor gekozen om tijdens het afronden van mijn master Geneeskunde een tweede master te volgen aan de VU in Amsterdam en daar voelde ik me direct thuis!

 Wat voor master is dat dan? 
Wil je dat echt weten? Het is een hele lange naam haha. 
De master heet: Management, Policy Analysis and Entrepreneurship in Health and Life Sciences (MPA). En dan de communicatie richting. Mond vol he ;). 
Het is een tweejarige onderzoek master. Ik vond het zo leuk om allerlei nieuwe dingen te leren rondom de zorg en ook om heel veel verschillende soorten mensen te leren kennen. In juni dit jaar rond ik deze master af, ik ben nu bezig met het schrijven van mijn scriptie, maar daarnaast werk ik 4 dagen. 

Hoe ziet jouw werkdag eruit? 
Pfoe, dat verschilt veel, het is heel gevarieerd werk, dat maakt het meteen ook zo leuk! 
Meestal start de dag met een overleg met het team, ik stuur het medische team aan dus tijdens dat overleg bespreken we welke projecten er zijn, waar we staan en wat er nog moet gebeuren. Daarnaast heb ik veel meetings met klanten, dat kunnen dan professoren zijn uit het ziekenhuis of promovendi van bepaalde onderzoeksgroepen, maar soms ook mensen van de overheid of studenten bijvoorbeeld. Dan nemen we hun specifieke wensen door en maak ik, samen met onze software developers een plan om het idee om te zetten in een medische app. De developers richten zich op de technische ontwikkeling en wij (de artsen) richten ons voornamelijk op de inhoud en het design van de app, daar kan ik mijn creativiteit echt in kwijt! Daarna volgen er nog een aantal afspraken om de app te finetunen en uiteindelijk te testen. Verder ben ik bezig met documentatie rondom het CE-markeren, maar dat is met name juridisch papierwerk en vind ik het minst leuk. 

Een voorbeeld van één van de ontwikkelde apps

Hoeveel vrijheid heb jij in je werk? Hoeveel uur werk je en wie bepaalt er wanneer jij werkt en hoe je werkdag eruit ziet?
Ik heb heel erg veel vrijheid in mijn werk, dat vind ik ook meteen het allerleukst en allerfijnst. Het is erg flexibel en ik bepaal in principe zelf wanneer ik werk, ik ben echt baas van mijn eigen agenda. Nu werk ik 4 dagen, één dag per week is gereserveerd voor het schrijven van mijn scriptie. Echter worden die 4 dagen ook wel eens 4,5 dag, want het is vaak druk, maar dat is niet erg. 

Ik neem aan dat jij geen diensten hebt nu of toch wel? 
Nee dat klopt, ik ben de weekenden en avonden vaak vrij, heerlijk! 

Kun je gemakkelijk rondkomen van jouw salaris, of is het financieel momenteel zoals tijdens de studententijd (een dubbeltje op z’n kant)?
Dat verschilt erg per bedrijf denk ik. Ik werk en studeer nu nog dus daar hoort een ander salaris bij. Als ik straks volledig afgestudeerd ben heb ik denk ik een salaris zoals de meeste arts-assistenten. Echter werk ik minder uren en heb ik geen diensten, dus mijn uursalaris is relatief gezien misschien wat hoger ;). 

Wat zijn in jouw baan de doorgroeimogelijkheden of zijn die er niet echt?
Eeuhm, ik denk dat dat per bedrijf ook weer verschilt. In principe heb ik doorgroeimogelijkheden naar een meer leidinggevende functie over een groter team.  

Stel er zijn mensen mega enthousiast geworden van jouw verhaal en zij zouden hetzelfde willen doen. Heb je tips? 
Ik denk dat er weinig bedrijven zijn die echt medische apps ontwikkelen, maar er zijn veel bedrijven die zich bezighouden met eHealth. Daarin zijn veel banen voor artsen! Veel collega’s van mij hebben deze baan parttime naast hun werk als klinische dokter of bijvoorbeeld promovendus. 

Mis je het ziekenhuis wel eens? En voel je je nog dokter? 
Ja en ja. Ik mis het ziekenhuis zeker wel eens, maar voel me ook nog dokter, al is dat wel een stuk minder dan eerst. Ik mis met name de medische inhoud soms, ik vind het menselijk lichaam zo interessant en daar houd ik me nu toch minder mee bezig. En ohja, het praktische mis ik, soms zou ik weer even een infuus of bloedgas willen prikken! Het patiëntencontact daarentegen mis ik eigenlijk niet zo erg. 

Word je ooit weer een klinische dokter?
Sowieso niet in het ziekenhuis denk ik, maar wellicht iets buiten het ziekenhuis. Ik vond de forensische geneeskunde leuk, maar cosmetische arts of arts bij de GGD lijkt me ook leuk. Iets meer in lijn met mijn huidige studie, zoals een functie binnen het management van een ziekenhuis lijkt me ook interessant, dus wie weet! 

‘Ik zou iedereen dan ook willen aanraden om zijn/haar eigen pad te volgen en niet bang te zijn voor keuzes die misschien niet zo voor de hand liggen!’

Hoe zou je de zorg willen veranderen?
Ik zou veel meer willen bijdragen aan verandering en daarmee aan het creëren van waarde voor een patiënt, of met een chique woord: waardegedreven zorg. Daarnaast erger ik me aan de inefficiënte systemen in het ziekenhuis, helemaal nu ik weet wat er allemaal mogelijk is. Nu moet je zo vaak klikken voordat je ergens komt en is gegevens delen tussen ziekenhuizen nog zo moeilijk. Best gek zo’n inefficiënt systeem, terwijl de werkdruk erg hoog is. Dat zou ik wel willen veranderen!

Tot slot, had je bepaalde keuzes anders willen maken?
Nee, zeker niet. Ik ben nog steeds blij dat ik Geneeskunde ben gaan studeren, want het menselijk lichaam is gewoon enorm boeiend. Vooral van de coschappen heb ik zoveel geleerd. Niet alleen op medisch vlak, maar ook op persoonlijk vlak. Ik zou iedereen dan ook willen aanraden om zijn/haar eigen pad te volgen en niet bang te zijn voor keuzes die misschien niet zo voor de hand liggen!

Vragen of opmerkingen over de blog? Ik vind het leuk als je me een berichtje stuurt op instragram of via e-mail. Vrienden of collega’s die deze blog wellicht ook interessant vinden? Deel het met ze!

Instagram ‘dokters die het anders doen’
Vragen of opmerkingen? Stuur een mail!