Deze rubriek vertelt de verhalen van artsen die buiten hun comfortzone zijn gestapt door iets te doen wat zij ontzettend spannend vonden, maar juist daarom zo belangrijk om door te zetten. Denk hierbij aan een carrière switch, werk naast het dokterschap, maar ook de eerste keer een (nacht)dienst draaien of een ingreep doen. Hopelijk geven deze verhalen jou dat zetje om een sprong in het diepe te wagen of juist dat ene dat zo spannend is te doen.
Inez is huisarts in opleiding. Voordat zij begon aan deze opleiding startte zij met een promotietraject. Elk promotietraject is anders, maar het eindigt altijd met een verdediging van het proefschrift. We kennen allemaal wel iemand die gepromoveerd is, maar wat houdt een promotietraject in? En hoe spannend is zo’n verdediging? Inez neemt ons mee in haar ervaringen tijdens haar promotiejaren.
Inez vertelt:
‘In 2019 ben ik gaan werken als fertiliteitsarts, waarbij ik ook startte aan mijn promotietraject op de afdeling Gynaecologie & Fertiliteit. Hiervoor had ik mijn wetenschappelijke stage bij de gynaecologie gedaan, waarin ik positief verrast was door zowel de gynaecologie als het doen van wetenschappelijk onderzoek. Toen de mogelijkheid zich voordeed om een promotietraject te starten was deze keuze dan ook snel was gemaakt. De titel van mijn proefschrift is “Safety and efficacy of tubal flushing with ethiodized oil”. Wanneer koppels doorverwezen worden naar de fertiliteitspoli wordt er vaak aanvullend onderzoek ingezet. Een mogelijkheid is het testen van de doorgankelijkheid van de eileiders. Hier zouden namelijk afwijkingen kunnen worden gevonden, die een verklaring zouden kunnen zijn voor het uitblijven van een zwangerschap. Tijdens mijn promotietraject heb ik onderzoek gedaan naar het gebruik van oliehoudend contrastmiddel bij verschillende vormen van diagnostiek naar de doorgankelijkheid van de eileiders bij vrouwen met een verminderde vruchtbaarheid. Deze diagnostiek wordt tubadiagnostiek genoemd. Hysterosalpingografie is een specifieke methode van tubadiagnostiek. Daarbij kan er zowel oliehoudend als waterhoudend contrast worden gebruikt. Uit eerdere onderzoeken bleek dat de vrouwen die oliehoudend contrastmiddel hadden gekregen tijdens zo’n onderzoek, tien procent meer kans hadden op een levend geboren kindje. Mijn onderzoek ging over het achterliggende werkingsmechanisme van dit vruchtbaarheidsbevorderende effect van het oliehoudend contrastmiddel, de veiligheid van het contrastmiddel en de toepasbaarheid bij andere methoden van tubadiagnostiek.
Ik kijk terug op mijn promotietraject als een prachtige aanvulling op mijn klinisch werk als arts. Met name de afwisseling en het samenwerken met andere onderzoekers gaf mij veel energie. Ik werkte in een enthousiast en internationaal team met onderzoekers van binnen en buiten de medische wereld. Hierdoor heb ik vaardigheden geleerd die ik in de rest van mijn carrière kan gebruiken, zoals effect samenwerken, coördineren en plannen. Ik kreeg de ruimte om mijn nieuwsgierigheid de vrije loop te laten en me helemaal te verdiepen in dit specifieke onderwerp. Het was daardoor goed mogelijk om snel een expert te worden, wat mij motiveerde om de hiaten in de huidige wetenschappelijke kennis op te kunnen vullen met mijn eigen onderzoeken. Zelfs het Engels wetenschappelijk schrijven zag ik als een leuke uitdaging. Dat had ik niet verwacht van mezelf, normaal houd ik niet zo van schrijven. Natuurlijk kent een promotietraject ook zijn keerzijde. Voor mij was dat de bureaucratie rondom het opstarten van een onderzoek, de ellenlange protocollen die ik heb geschreven en de vele formulieren die met een ‘natte’ handtekening ondertekend moesten worden. Een digitale handtekening voldoet helaas vaak niet bij de medisch ethische toetsingscommissie. Gelukkig heb ook ik de noodzakelijke procedures uiteindelijk goed doorlopen, het enthousiasme in het vakgebied en het onderzoek wat we gingen uitvoeren zorgde ervoor dat ik gemotiveerd bleef.
“Doordat ik me goed had voorbereid, had ik er alle vertrouwen in dat ik op de dag zelf mijn proefschrift kon verdedigen.”
Na drie-en-een-half jaar was het zo ver: ik mocht mijn promotie gaan verdedigen. Ik had voldoende artikelen gepubliceerd en mocht het traject gaan afronden. Het is heel gek dat je jarenlang naar die ene dag toe hebt gewerkt en ondanks dat je proefschrift al beoordeeld is door de commissie en de verdediging grotendeels een formaliteit is, wilde ik dit traject graag afsluiten met een mooie dag. Ik wist al een beetje wat ik kon verwachten van een verdediging, omdat ik in de jaren ervoor verdedigingen van collega’s had kunnen bijwonen. Hierdoor kon ik enerzijds zien hoe het er in het algemeen aan toe gaat tijdens zo’n dag qua gebruiken en tradities, maar kon ik ook alvast horen wat voor vragen er gesteld worden door de commissie. Zelf heb ik als extra voorbereiding een proefverdediging gehouden met mijn promotieteam. De hoofdstukken van mijn proefschrift hadden we verdeeld, waardoor iedereen mij over één hoofdstuk een aantal vragen kon stellen. Dit vond ik een fijne manier om te oefenen met de formele vragen en de manier om hierop te antwoorden. Doordat ik me goed had voorbereid, had ik er alle vertrouwen in dat ik op de dag zelf mijn proefschrift kon verdedigen. Toch was ik gespannen voor en op de dag van de verdediging. Dit was niet zo zeer voor de verdediging zelf; ik was namelijk degene die alle artikelen had geschreven. Ik was zenuwachtiger voor de formele tradities. Uiteindelijk viel juist dit laatste me alles mee. De commissie zat wel grotendeels in toga, maar vrijwel direct na binnenkomst ervaarde ik de sfeer als vriendelijk en gezellig. Wat ik me toch wel voor had gesteld als een ‘verhoor’ vanuit de commissie, voelde als een interessante discussie op het gebied waar ik me meer dan thuis in voelde. Doordat ik me al snel op mijn gemak voelde, kon ik tegen al mijn verwachtingen in zelfs tijdens deze discussie van het moment genieten. Dit had ik me vooraf echt niet kunnen voorstellen. Ik kijk hierdoor met een voldaan gevoel terug op deze dag en ik zie het echt als een prachtige afsluiting voor al het werk van de jaren daarvoor.
Het is een mooie ervaring, maar ik zou adviseren echt alleen een promotietraject aan te gaan als je dit zelf wil en niet omdat dit nodig is voor een specialisatie. Het is een lang traject waarin je je volledig gaat verdiepen in één onderwerp. Daarnaast wordt er verwacht dat je erg zelfstandig te werk gaat. Als je voor de start van het traject niet zelf enthousiast bent, dan kan het erg zwaar worden om je over de toch regelmatig ook saaie administratieve klusjes heen te zetten en gemotiveerd te blijven voor jouw onderzoek. Als voorbereiding voor een verdediging adviseer ik om vooraf verschillende verdedigingen te bezoeken, zodat je een beter beeld kan krijgen van hoe het eraan toe gaat. Daarnaast vond ik, zoals ik al eerder heb beschreven, de proefpromotie met je eigen team prettig om te doen. Maar vertrouw vooral op het feit dat jij uiteindelijk toch als beste in de zaal op de hoogte bent van het onderwerp: al die jaren en energie zijn de beste voorbereiding.